Czy małoletni może występować jako strona umowy?
Na gruncie prawa cywilnego rozróżniamy osoby małoletnie oraz osoby nieletnie. Małoletni to osoba do 13 roku życia, natomiast nieletni to osoba między 13 a 18 rokiem życia.
Rozróżnienie na małoletnich oraz nieletnich jest bardzo ważne ze względu na skuteczność czynności prawnych dokonywanych przez dzieci. Dzieci do 13 roku życia nie mają w ogóle zdolności do czynności prawnych, natomiast osoby w wieku pomiędzy 13 a 18 rokiem życia mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Kiedy umowa zawarta przez dziecko będzie ważna?
Co do zasady czynność prawna (zawarcie umowy) dokonana przez dziecko w wieku do 13 lat, czyli osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. Są jednak od tej zasady pewne wyjątki - małoletni może zawrzeć umowę dotyczącą drobnych spraw życia codziennego, np. zakupu gazety, chleba itd.
W przypadku nieletnich również ważne są umowy zawierane w drobnych sprawach życia codziennego. Natomiast jeśli chodzi o “poważniejsze sprawy”, to dla ważności danej umowy potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego (najczęściej jest nim rodzic).
Strona, która zawarła umowę z nieletnim, nie może powoływać się na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu, osoba ta jest zwolniona z umowy.
Małoletni i nieletni zatrudnieni w reklamie
Aby zatrudnić dziecko do reklamy czy filmu należy zawrzeć umowę cywilnoprawną, np. o dzieło lub zlecenie.
Jeśli jest to małoletni, umowę należy podpisać z rodzicami (przedmiotem umowy może być zgoda na wykonanie fotografii dziecka oraz zgoda na wykorzystanie wizerunku).
Jeśli dziecko jest w wieku od 13 do 18 lat, to:
- można zawrzeć umowę z rodzicami,
- można zawrzeć umowę z dzieckiem, ale pod warunkiem, że rodzice wyrazili zgodę, aby dziecko zawarło umowę.
Dochody dzieci z umowy o dzieło rodzice powinni doliczyć do swoich dochodów prywatnych i rozliczyć w rocznym PIT.
Czy niepełnoletni może prowadzić działalność gospodarczą?
Niepełnoletni nie może być przedsiębiorcą, ponieważ wpisu w CEIDG może dokonać wyłącznie osoba pełnoletnia.
Jeśli dziecko otrzyma przedsiębiorstwo w spadku, również nie może kontynuować prowadzenia danej działalności, ponieważ wpis do CEIDG obecnie nie podlega dziedziczeniu.
Przedmiotem darowizny lub dziedziczenia mogą być tylko rzeczy i prawa, przy pomocy których była prowadzona działalność (np. samochody, wyposażenie biura, umowy, znaki towarowe, nieruchomości). Na podstawie aktu darowizny albo poświadczenia dziedziczenia stają się one wyłączną własnością nieletniego.
