Ile wynosi urlop pracownika młodocianego w 2024 roku?
Uczęszczam do technikum, do drugiej klasy i mam 17 lat. 1 września zostałem zatrudniony w celu przygotowania zawodowego. Zastanawiam się, jak wygląda urlop pracownika młodocianego?
Leon, Wałcz
Art. 190 ustawy Kodeks pracy definiuje pojęcie pracownika młodocianego. Jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18. roku życia. Pracownik młodociany powinien być pod niektórymi względami traktowany na równi z pozostałymi pracownikami. Jednak prawo przewiduje ochronę jego wieku i dodatkowe przywileje.
Urlop pracownika młodocianego 2024
Pracownik młodociany według zasad określonych w art. 205 kp ma prawo do pierwszego urlopu (pierwszej jego części) z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy, w wymiarze 12 dni roboczych. Czyli jeżeli pracownik podjął pierwszą pracę z początkiem roku szkolnego, nabędzie prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z ostatnim dniem lutego następnego roku kalendarzowego. Z upływem roku zatrudnienia młodociany ma prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Nabywane 26 dni jest niezależne do urlopu przysługującego po 6 miesiącach pracy, przez co młodociany po przepracowaniu pierwszego roku nauki zawodu ma prawo łącznie do 38 dni (12 dni + 26 dni) urlopu wypoczynkowego nabywanego z dołu.
Przykład 1.
Po przepracowaniu 4 miesięcy pracownik młodociany zrezygnował z przygotowania zawodowego, czyli umowa o pracę została rozwiązana po 4 miesiącach pierwszego roku nauki zawodu. W takiej sytuacji nie nabył on prawa do urlopu, ponieważ nie przepracował 6 miesięcy.
Przykład 2.
Młodociany rozpoczyna pracę w styczniu. Po 6 miesiącach zyskuje on prawo do 12 dni urlopu. Po kolejnych 6 miesiącach uzyskuje on prawo do kolejnego urlopu. Wymiar urlopu wówczas wynosi 26 dni roboczych, aż do roku, w którym pracownik osiąga 18 lat. Ważne jest, że w roku kalendarzowym, w którym młodociany osiąga pełnoletność, przysługuje mu 20 dni urlopu, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.
Zgodnie z § 13 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania, jeżeli przed ukończeniem nauki zawodu pracownik osiągnie pełnoletność, wówczas kończy naukę na warunkach określonych dla młodocianych. Ma to zastosowanie w przypadku nabywania prawa do urlopu, czyli gdy pracownik młodociany ukończy 18 lat przed upływem 6 miesięcy zatrudnienia, wówczas po upłynięciu pół roku przysługuję mu prawo do 12 dni urlopu.
Przykład 3.
Od 1 września 2024 r. młodociany został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w celu nauki zawodu, pracownik ten w grudniu 2024 ukończył 18 lat. Mimo że jest już pełnoletni, to zawarł umowę jako młodociany i nabywa on prawo do 12 dni urlopu po 6 miesiącach pracy oraz do 20 dni urlopu po roku pracy.
Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
W okresie ferii zimowych czy letnich pracownikowi młodocianemu, który uczęszcza do szkoły, należy udzielić urlopu wypoczynkowego w tym okresie. W przypadku pierwszego urlopu młodociany nabywa do niego prawo z upływem 6 miesięcy i roku pracy. Wynika z tego, że młodociany nabędzie prawo do 12 dni urlopu już po zakończeniu ferii szkolnych. Dlatego przepisy Kodeksu pracy zakładają możliwość wystąpienia zaliczkowego urlopu, którego wykorzystanie powinno przypadać w okresie ferii. Odbywa się to wyłącznie na wniosek pracownika.
Przykład 4.
Zatrudniono pracownika młodocianego od 1 września 2023 r. Po upływie 6 miesięcy pracy, tj. 28 lutego 2024 r. będzie miał prawo do 12 dni urlopu, a 31 sierpnia 2024 r. już do 26 dni urlopu. W styczniu 2024 w okresie ferii zimowych pracodawca udzielił młodocianemu zaliczkowo 10 dni urlopu.
Jednak pracodawca nie ma obowiązku uwzględniania wniosku o zaliczkowy urlop pracownika młodocianego. Ma prawo nie udzielić urlopu lub zmienić jego wymiar, np. pracownik złoży wniosek o 10 dni, a pracodawca może zgodzić się wyłącznie na udzielenie 6 dni.
Przykład 5.
1 grudnia 2023 roku zatrudniono pracownika młodocianego, po 6 miesiącach pracy zyskał on prawo do 12 dni urlopu. W okresie wakacji korzysta z przysługującego mu urlopu, czyli w lipcu wykorzysta przysługujące 12 dni. Pracownik także złożył wniosek o udzielenie zaliczkowego urlopu w wymiarze 20 dni. Pracodawca zdecydował się, że zgodzi się jedynie na udzielenie 16 dni urlopu zaliczkowego. Pracownik w okresie ferii letnich wykorzysta łącznie 28 dni urlopu (12 dni przysługującego urlopu oraz 16 udzielonego zaliczkowo). Na pozostałą część wakacji złożył wniosek o urlop bezpłatny.
