Drzemka w pracy – korzyści dla zdrowia i samopoczucia
W dzisiejszym świecie, gdzie tempo pracy jest coraz szybsze, a wymagania coraz wyższe, trudno utrzymać wysoką wydajność przez cały dzień. W takiej sytuacji drzemka w pracy może być cennym narzędziem, które pomoże nam zachować koncentrację, kreatywność i dobre samopoczucie.
Drzemka w pracy – co to jest?
Choć drzemka w pracy może wydawać się abstrakcyjna, to jest to prosty i skuteczny sposób na poprawę wydajności i samopoczucia pracowników. Pracownik, który nie może zaznać wystarczającej ilości snu, jest mniej wydajny i niezadowolony. Badania wykazały, że brak snu może prowadzić do obniżenia koncentracji, produktywności, kreatywności i podejmowania ryzyka. Może również zwiększać ryzyko wypadków i błędów. Teoretycznie każdemu pracownikowi przysługują przerwy na obiad, odpoczynek od monitora komputera i wyjście do toalety. Jednak w praktyce wykorzystywanie wolnego czasu na drzemkę w czasie dnia pracy jest często uważane za fanaberię. Tymczasem drzemka w pracy trwająca kilka minut potrafi zwiększyć naszą efektywność nawet o 40%. Dzięki drobnej dawce snu łatwiej przyswajamy wiedzę i możemy skupić się na zadaniach do wykonania w drugiej połowie dnia. Drzemka jest również przejawem work-life balance. Pozwala pracownikom na regenerację i odprężenie, co może pozytywnie wpłynąć na ich ogólne samopoczucie i relacje z kolegami z pracy.
Kiedy jest najlepsza pora na drzemkę?
Drzemka w godzinach 13.00-14.30 jest optymalna dla naszego organizmu, ponieważ w tym czasie naturalnie odczuwamy spadek energii. Jest to związane z rytmem okołodobowym, w którym nasz organizm ma 2 szczyty energii: rano i wczesnym popołudniem. Po południu, około godziny 13.00 poziom energii zaczyna spadać, co jest spowodowane spadkiem poziomu melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za sen.
Jak długo powinna trwać drzemka?
- 2-5 minut – wyjątkowo skuteczna w eliminacji senności, może również poprawić nastrój i sprawność umysłową.
- 5-20 minut – jest najkorzystniejsza dla zdrowia. Poprawia koncentrację, żywotność, sprawność uczenia się i sprawność fizyczną. Dodatkowo może poprawić pamięć długoterminową.
- 50-90 minut – poprawia zdolności percepcyjne, ponadto poprawia stan kości i mięśni.
Czy drzemka w pracy jest możliwa?
Pracownik, podpisując umowę o pracę, zgadza się na wykonywanie pracy pod nadzorem pracodawcy w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. Zgodnie z art. 100 §2 pkt 1 Kodeksu pracy zatrudniony powinien przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy. Wykonywanie przez pracownika czynności niezwiązanych z jego pracą może zostać uznane przez pracodawcę za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Pracodawca ma prawo do wyciągania konsekwencji z naruszeń obowiązków pracowniczych. W przypadku drzemki w pracy pracodawca może uznać takie zachowanie za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i zwolnić pracownika nawet w trybie dyscyplinarnym. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 1998 roku (I PKN 421/98).
Czasy się jednak zmieniają, a wraz z nimi ewoluuje również podejście firm do wypoczynku w godzinach pracy. Wcześniej uważano, że pracownicy powinni być skupieni na pracy przez cały czas. Obecnie coraz częściej docenia się znaczenie wypoczynku w godzinach pracy jako czynnik wpływający na produktywność i motywację pracowników.
Wiele z firm inwestuje w bogato wyposażone chillout roomy, ponieważ są one ważną częścią strategii budowania pozytywnej kultury organizacyjnej – takie przestrzenie pozwalają pracownikom na chwilę relaksu i odpoczynku. Pokoje chilloutowe mogą być wyposażone w różnego rodzaju sprzęt i akcesoria, które pozwalają pracownikom na aktywny lub pasywny wypoczynek. Do popularnych atrakcji należą m.in. gry i zabawy czy sprzęt do relaksu, taki jak fotele masujące, hamaki, pufy.
Dlatego nie powinno stanowić problemu, aby wprowadzić drzemki w pracy, szczególnie w firmach, które w godzinach pracy uwzględniają dodatkową dłuższą przerwę na lunch (ponad ustawowe 15 minut przysługujące przy pracy powyżej 6 godzin). Pracodawcy mają coraz większą świadomość, że wypoczęty pracownik to pracownik kreatywny i zaangażowany, a krótkie drzemki w pracy mogą pozytywnie wpłynąć na efektywność jego pracy.
Drzemka regeneracyjna w pracy – jak to wygląda w Japonii?
Drzemka regeneracyjna w pracy, znana również jako „inemuri”, jest w Japonii powszechnym zjawiskiem i traktowana jest jako sposób na poprawę wydajności i produktywności pracowników.
W Japonii nie ma przepisów, które regulowałyby drzemkę w pracy. Jednak wiele firm oferuje swoim pracownikom specjalne pomieszczenia lub miejsca do drzemki. Niektóre firmy nawet zachęcają pracowników do korzystania z drzemki, oferując im dodatkowe benefity, takie jak nagrody pieniężne lub punkty do programu lojalnościowego.
Drzemka w pracy w Japonii ma swoją specyficzną kulturę. Japońscy pracownicy często zasypiają w pozycji siedzącej, na biurku lub na podłodze. Nie uważa się tego za niegrzeczne lub nieprofesjonalne. Wręcz przeciwnie, jest to znak, że pracownik jest ciężko pracujący i zaangażowany.
Oto kilka przykładów, jak drzemka regeneracyjna w pracy wygląda w Japonii:
Przykład 1.
Firma Sony od lat kładzie nacisk na dobrostan swoich pracowników. Jednym z elementów tego podejścia jest zapewnienie im możliwości odpoczynku i relaksu w trakcie dnia pracy. W tym celu w wielu biurach Sony znajdują się specjalne kabiny do drzemki.
Przykład 2.
W firmie Google pracownicy mają do dyspozycji specjalne strefy relaksu, w których mogą odpocząć, zdrzemnąć się lub poćwiczyć.
Przykład 3.
Firma Toyota oferuje swoim pracownikom możliwość drzemki w czasie lunchu. Ta polityka jest częścią szerszego programu zrównoważonego rozwoju Toyoty, który ma na celu poprawę zdrowia i dobrostanu pracowników.
Co oprócz drzemki w pracy?
W polskich firmach coraz częściej powstają strefy relaksu, które pozwalają pracownikom na chwilę odpoczynku i regeneracji sił. Strefa relaksu to pomieszczenie lub część biura, w którym mogą się oni zrelaksować i odpocząć od pracy. Może być to miejsce do drzemki, czytania, oglądania filmów, grania w gry czy po prostu do relaksu. Strefy relaksu są szczególnie popularne w dużych, międzynarodowych organizacjach, gdzie pracownicy spędzają wiele godzin w pracy.
Do innych benefitów, jakie pracodawcy zapewniają w biurze, należą bogato wyposażone kuchnie. Są w nich dostępne nie tylko zdrowe produkty spożywcze, ale także darmowe owoce, witaminy i suplementy diety. Bogata oferta gastronomiczna w biurze pozwala pracownikom na zdrowe odżywianie, co jest ważne dla ich zdrowia i samopoczucia.
Przemyślany układ przestrzeni w biurze również może przyczyniać się do regeneracji sił pracowników. Jeśli biuro jest zorganizowane w formie open space’u, dobrze, żeby znalazły się w nim również pomieszczenia lub wnęki do pracy indywidualnej. Pracownicy powinni mieć możliwość pracy w ciszy i skupieniu, kiedy tego potrzebują.
Kolorystyka, design i wygodne meble również wpływają na samopoczucie i energię pracowników. Przyjemna przestrzeń biurowa i poczucie swobody w pracy sprawiają, że są oni bardziej zmotywowani i produktywni.
Mniejsze firmy często decydują się na zorganizowanie swojego biura w willi z ogrodem lub tarasem. Leżaki, hamaki i kolorowe siedziska mogą posłużyć zarówno do krótkiej drzemki w pracy, jak i do intensywnej burzy mózgów zespołu. Przyjazna przestrzeń i poczucie swobody bardzo korzystnie wpływają na motywację, poziom energii i zadowolenie z pracy.
Obecnie coraz więcej firm wprowadza elastyczne godziny pracy i inne rozwiązania, które umożliwiają pracownikom regularny wypoczynek w godzinach pracy. Takie podejście pozwala im naładować baterie i wrócić do pracy z nową energią.
Oto kilka konkretnych przykładów zmian w podejściu firm do wypoczynku w godzinach pracy:
- wprowadzenie przerw na relaks – coraz więcej firm wprowadza przerwy na relaks, takie jak ćwiczenia, medytacja lub joga;
- umożliwienie pracy zdalnej – praca zdalna daje pracownikom większą swobodę w wyborze miejsca i czasu pracy. Dzięki temu mogą oni lepiej dostosować pracę do swoich potrzeb i lepiej odpoczywać;
- wprowadzenie elastycznych godzin pracy – elastyczne godziny pracy pozwalają pracownikom na dopasowanie czasu pracy do ich indywidualnych potrzeb. Dzięki temu mogą oni odpocząć w godzinach pracy, gdy tego potrzebują.
Zmiany w podejściu firm do wypoczynku w godzinach pracy są korzystne zarówno dla pracowników, jak i dla firm. Pracownicy są bardziej produktywni i kreatywni, a firmy są bardziej konkurencyjne.
Światowy Dzień Drzemki w Pracy – kiedy wypada i jak go obchodzić?
Światowy Dzień Drzemki w Pracy obchodzony jest 12 marca. Istnieje kilka sposobów na obchodzenie tego święta. Jednym z nich jest zorganizowanie drzemki w biurze. Pracownicy mogą przynieść ze sobą śpiwory i położyć się na podłodze lub na specjalnie przygotowanych materacach. Innym pomysłem jest przyjście do pracy w piżamie. To świetny sposób, aby pokazać, że drzemka jest ważna i że się jej nie wstydzimy. Trzecim pomysłem jest rozpoczęcie pracy 15 minut później. To idealny czas na drzemkę przed rozpoczęciem obowiązków.
Drzemki w pracy w naszym kraju postrzegane są jeszcze jako coś niezrozumiałego, a nawet jako oznaka unikania pracy i lenistwa, a przecież badania pokazują, że jest inaczej – nawet kilkunastominutowa drzemka w czasie pracy pozwala kilkukrotnie zwiększyć wydajność pracowników.