Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Ile wynosi urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim?

Urlopy związane z rodzicielstwem to jedno z podstawowych praw wynikających z Kodeksu pracy. Pracownicy mogą wykorzystać je w całości, ale także podjąć pracę w czasie ich trwania. Jak pracodawca powinien naliczać urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim? Odpowiedzi znajdziesz poniżej!

Urlop rodzicielski – podstawowe zagadnienia

Po zrealizowaniu urlopu macierzyńskiego pracownik może od razu skorzystać z kolejnego uprawnienia, jakim jest urlop rodzicielski. Przyznawany jest on nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat. Przysługuje w wymiarze:

  • 32 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • 34 tygodni – w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Można go wykorzystać w całości lub podzielić na części, przy czym nie może być ich więcej niż 4, a każda z nich nie powinna być krótsza niż 8 tygodni. Zgodnie z art. 1821c § 4 zasada ta nie dotyczy:

1) pierwszej części urlopu rodzicielskiego, która w przypadku:

  • urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni;
  • przyjęcia przez pracownika, o którym mowa w art. 183 § 1, na wychowanie dziecka w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10. roku życia, nie może być krótsza niż 3 tygodnie;

2) sytuacji, gdy pozostała do wykorzystania część urlopu jest krótsza niż 8 tygodni.

Z urlopu rodzicielskiego może korzystać oboje rodziców, co więcej – mogą przebywać na nim jednocześnie. Ważne jest jednak, że wówczas łączny okres omawianego urlopu nie może przekraczać wcześniej wspomnianych limitów.

Przykład 1.

Pani Maria po zakończeniu urlopu macierzyńskiego chce korzystać z urlopu rodzicielskiego wraz z małżonkiem. Każdemu z rodziców dziecka w tym wypadku będzie przysługiwało po 16 tygodni.

Podjęcie pracy w czasie urlopu rodzicielskiego

Kodeks pracy przewiduje dużą elastyczność w zakresie łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy. W art. 1821e § 1 wskazano, że podjęcie pracy u pracodawcy udzielającego urlopu jest możliwe, ale w wymiarze nie wyższym niż ½ etatu.

Pracownik nie może jednak z dnia na dzień poinformować swojego pracodawcy o powrocie. Konieczne jest złożenie wniosku, w którym wskaże się termin, od jakiego chcemy rozpocząć łączenie pracy z urlopem rodzicielskim. Wniosek należy przekazać nie później niż 21 dni przed powrotem do pracy. Co ważne, pracodawca jest zobligowany do uwzględnienia wniosku pracownika. Odmowa jest możliwa wyłącznie w sytuacji, gdy powrót nie jest możliwy ze względu na organizację pracy lub rodzaj wykonywanych przez pracownika obowiązków. O braku zgody na podjęcie pracy przez pracownika pracodawca powinien poinformować na piśmie.

Pracownik powinien określić we wniosku, w jakim wymiarze czasu pracy chce wykonywać swoje obowiązki podczas łączenia pracy z urlopem rodzicielskim. Jednakże pracodawca nie może pozwolić, aby dana osoba pracowała więcej niż ½ etatu.

Wydłużenie urlopu rodzicielskiego po podjęciu pracy

W sytuacji gdy pracownik zdecyduje się na wykonywanie pracy w czasie urlopu rodzicielskiego, urlop ten ulega automatycznemu wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. W tym przypadku urlop rodzicielski może trwać nie dłużej niż:

  • 64 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  • 68 tygodni – w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Zasady ustalenia wydłużenia urlopu zostały szczegółowo opisane w Kodeksie pracy.

1821f § 2 Kodeksu pracy

Okres, o który urlop rodzicielski ulega wydłużeniu, stanowi iloczyn liczby tygodni, przez jaką pracownik łączy korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu i wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego.

Przykład 2.

Pani Anna złożyła wniosek o połączenie całego przysługującego jej urlopu rodzicielskiego z pracą na ¼ etatu. Obliczenie wydłużenia urlopu wygląda w tym przypadku następująco:

32 tygodnie x ¼ etatu = 8 tygodni

Okres urlopu rodzicielskiego wydłuży się o 8 tygodni.

Przykład 3.

Pani Agnieszka składa wniosek o połączenie 12 tygodni urlopu rodzicielskiego z pracą na ½ etatu. Okres wydłużenia urlopu rodzicielskiego należy obliczyć w następujący sposób:

12 tygodni x ½ etatu = 6 tygodni

Okres urlopu rodzicielskiego wydłuży się o 6 tygodni.

Urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim

W przepisach nie prowadzono regulacji mówiących o jakichkolwiek zmianach, które wpływałyby na wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika decydującego się na podjęcie zatrudnienia w czasie urlopu rodzicielskiego. Oznacza to, że w urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim przysługuje w takim samym wymiarze, jaki obowiązywał przed powrotem pracownika do pracy. Przykładowo, jeżeli dotychczas pracownik był zatrudniony na pełny etat, to w dalszym ciągu przysługuje mu 20 lub 26 dni urlopu, czyli praca na ½ etatu nie spowoduje, że urlop wypoczynkowy zostanie proporcjonalnie przeliczony do 10 czy 13 dni. Potwierdza to jedno ze stanowisk Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej

„W ocenie Departamentu Prawa Pracy, pracownik który łączy, na podstawie art. 1821a § 6 w zw. z art. 1821 § 5 Kodeksu pracy, korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (np. na 1/2 etatu), jest pracownikiem zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, określonym w umowie o pracę. Zdaniem Departamentu, łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego z pracą nie powoduje zmiany wymiaru etatu wynikającego z umowy o pracę. Zatem okres urlopu rodzicielskiego nie ma wpływu na prawo i wymiar, przysługującego pracownikowi na ogólnych zasadach, urlopu wypoczynkowego. [...]”.

Tu należy zauważyć, że art. 1542 § 1 Kodeksu pracy wskazuje, że pracownikowi udziela się urlopu wypoczynkowego w dniu, w którym miał świadczyć pracę. Jednakże warto zwrócić uwagę, że pracownik powinien wybrać urlop w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu.

Przykład 4.

Pani Karolina podjęła pracę na ¼ etatu u pracodawcy, u którego korzysta również z urlopu rodzicielskiego. Wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 26 dni. Pracuje po 4 godziny w poniedziałek i wtorek, a w środę 2 godziny. Złożyła wniosek o 3 dni urlopu – na poniedziałek, wtorek i środę. W tej sytuacji urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim udzielony zostanie na 10 godzin. Jeżeli pracownica ma 208 godzin urlopu (26 dni x 8 godzin), to po wykorzystaniu wspomnianego urlopu wypoczynkowego wymiar urlopu do wykorzystania wyniesie 198 godzin.

Podsumowując, urlop wypoczynkowy przy łączeniu pracy z urlopem rodzicielskim przysługuje w puli właściwej do wyjściowego wymiaru czasu pracy. Urlopu wypoczynkowego udziela się na dni pracy danego pracownika w wymiarze godzinowym równym wymiarowi czasu pracy w danym dniu. Tu warto podkreślić, że jeden dzień odpowiada 8 godzinom pracy, a w przypadku gdy pracownika obowiązuje niższa norma dobowa, liczbie odpowiadającej tej niższej normie.