Encyklopedia zarządzania w kryzysie – jak pandemia wpłynęła na pracę menadżerów?

Zarządzanie zespołem podczas pandemii to wyjątkowo trudne wyzwanie. Jednak wielu liderów wyszło z niego obronną ręką, wyciągając cenne wnioski na przyszłość. Czego nauczył nas kryzys i jakie zasady warto wdrożyć, by stać się lepszym menadżerem? Co mówi o tym encyklopedia zarządzania w kryzysie?

Pandemia, czyli encyklopedia zarządzania w kryzysie

Początek pandemii był dla większości firm zupełnym zaskoczeniem. Chociaż wielu liderów miało profesjonalną wiedzę i umiejętności pozwalające na działanie w różnego rodzaju kryzysowych sytuacjach, skala tego kryzysu zdecydowanie przewyższyła nasze przewidywania. Konieczność przestrzegania surowych ograniczeń, problemy z zadbaniem o bezpieczeństwo pracowników, w niektórych przypadkach brak możliwości prowadzenia biznesu w dotychczasowym modelu… Wszystko to sprawiło, że osoby zajmujące się zarządzaniem zmuszone zostały do wypracowywania nowych rozwiązań. Dzięki temu powstała encyklopedia zarządzania w kryzysie.

Od firm, które przetrwały, czy nawet rozwinęły podczas pandemii skrzydła, możemy uczyć się adekwatnego reagowania na kryzysowe sytuacje. Na co zwracają uwagę liderzy, stojący na czele takich zespołów?

Jakie były najważniejsze wyzwania podczas pandemii?

Wywołany przez pandemię kryzys postawił przed menadżerami wiele wyzwań. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na trzy podstawowe aspekty, mające kluczowe znaczenie dla efektywnego funkcjonowania zespołu i całej firmy.

• Kapitał ludzki – pandemia wyraźnie pokazała, że najważniejsi w każdej firmie są ludzie, i to o nich należy zadbać w pierwszej kolejności.
• Elastyczność – w czasie kryzysu liczy się kreatywność, umiejętność dostosowania się do zmiennych warunków i szybkie podejmowanie decyzji.
• Odpowiednia komunikacja – pozwala zachować więzi między pracownikami, a także między zespołem a kadrą zarządzającą.

Lekcja pierwsza – zadbajmy o pracowników

Wiele firm dopiero po wysłaniu pracowników na pracę zdalną dostrzegło, jak wiele zależy od poszczególnych członków każdego zespołu. Dobry lider to osoba umiejąca zbudować obustronne zaufanie i skutecznie zmotywować do pracy, co w trybie „online” okazuje się wyjątkowo trudne. O czym warto pamiętać?

Zapewnijmy pracownikom poczucie bezpieczeństwa

Po pierwsze, poczucie bezpieczeństwa. W sytuacji kryzysowej pracownicy mogą czuć się zagrożeni i niepewni swojej przyszłości zawodowej oraz finansowej. Dobrze jest w jasny, szczery i otwarty na informację zwrotną sposób zakomunikować ewentualne zmiany, w szczególności te dotyczące wynagrodzenia. Optymalną sytuacją jest oczywiście zagwarantowanie finansowej stabilności, jeśli jednak nie jest to możliwe, należy w otwarty sposób przedstawić dostępne opcje.

Zadbajmy o więzi w zespole

Po drugie, budowanie poczucia więzi. Podczas pracy stacjonarnej powstaje ono w naturalny sposób, w trakcie wspólnych przerw na kawę, konferencji czy imprez integracyjnych – wpływa znacząco na lojalność, poczucie identyfikacji i motywację do pracy. Kiedy ludzie pracują z domu, po pewnym czasie poczucie więzi ulega osłabieniu. Jak do tego nie dopuścić? Rozwiązaniem jest stały kontakt, ale też regularne zapraszanie pracowników do udziału w różnego rodzaju wspólnych inicjatywach, niekoniecznie związanych z samą pracą. Szczególną troską należy otoczyć pracowników z krótkim stażem, którzy nie mieli szansy na zintegrowanie się z resztą zespołu w biurze.

Lekcja druga – w kryzysie kluczowa jest elastyczność

Nietypowe sytuacje wymagają nietypowych rozwiązań. Menadżerowie, którzy wyszli obronną ręką z kryzysu, podkreślają wagę elastyczności – to ona pozwala zaadaptować się do nowych warunków. Podczas pandemii podstawowym problemem dla wielu firm okazał się brak możliwości bezpośredniego kontaktu z klientem. Część z nich potrafiła błyskawicznie zmienić swój model działania, sięgnąć po nowe narzędzia i w pełni wykorzystać wszystkie dostępne opcje. Co zadecydowało o ich powodzeniu?

Reagujmy szybko na zmieniające się warunki

Czas kryzysu to czas zmian, podczas którego dynamika działania powinna być większa niż zazwyczaj. Sytuacja szybko się zmienia i trzeba na nią odpowiednio reagować, w elastyczny sposób dopasowując się do zmieniających się okoliczności. Dlatego tak ważne jest szybkie podejmowanie decyzji. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie na czas nowych modeli działania, znalezienie nowych narzędzi i kanałów komunikacji.

Zbudujmy kreatywny zespół

Kolejną istotną kwestią jest kreatywność, pozwalająca na skuteczne poszukiwanie nowych rozwiązań. Co sprzyja kreatywności? Z pewnością atmosfera oparta na wzajemnym szacunku i zaufaniu, w której nikt nie obawia się przedstawienia nawet nietypowych czy śmiałych pomysłów. Budowanie takiej atmosfery wśród kadry zarządzającej to klucz do sukcesu.

Pamiętajmy o stałym rozwoju i aktualizowaniu wiedzy

Trudno o merytorycznie dobre rozwiązania, jeśli kadra nie posiada solidnej dawki wiedzy. Dlatego stałe poszerzanie kompetencji, doskonalenie umiejętności i śledzenie na bieżąco najnowszych doniesień z branży to podstawa, która pozwoli na skuteczne działanie w czasie kryzysu. To ABC encyklopedii zarządzania – praca nad nieustannym podnoszeniem kompetencji.

Lekcja trzecia – komunikacja oparta na dialogu

Kiedy wszyscy pracują zdalnie, trudno o efektywną komunikację zarówno między pracownikami, jak i między pracownikami a kadrą zarządzającą. Utrudniony jest nie tylko przepływ informacji i transfer wiedzy. Menadżerowie mają też problem z wyczuciem atmosfery panującej w zespole, która jest niezwykle istotna z punktu widzenia motywacji oraz skuteczności. W takich warunkach łatwo jest przeoczyć konflikty, kryzys lojalności lub zniechęcenie, o co byłoby trudniej przy pracy stacjonarnej.

Zadbajmy o regularną komunikację na linii lider – zespół. Ważne jest, aby była to komunikacja obustronna. Pozwólmy pracownikom wypowiedzieć własne zdanie i sprawmy, by poczuli się wysłuchani. Dobrym pomysłem są okresowe ankiety dotyczące aktualnych potrzeb i problemów. Warto pamiętać, że potrzeby są zmienne, zwłaszcza podczas sytuacji kryzysowych. Rozwiązania proponowane w jednym miesiącu, w kolejnym mogą być już nieadekwatne. Bądźmy na bieżąco, łącząc stały kontakt z elastycznym reagowaniem.

Kryzys spowodowany pandemią bez wątpienia był i nadal pozostaje trudnym wyzwaniem. Dla wielu menadżerów okazał się jednak okazją do odkrywania nowych modeli zarządzania, rozwijania cennych kompetencji i poszukiwania nieszablonowych rozwiązań. Warto czerpać z tej wiedzy inspirację na przyszłość.