Histereza - na czym właściwie polega?
Jeśli pozostajemy przez długi czas na bezrobociu, może mieć to długotrwałe skutki, zarówno na gruncie zawodowym, jak i prywatnym. Im dłużej znajdujemy się w tym stanie, tym trudniej jest nam powrócić na rynek pracy, poza tym może się to odbić również na naszym życiu prywatnym, kontaktach z innymi czy na naszej psychice. Czym jest histereza i w jaki sposób z nią walczyć?
Czym jest histereza?
Histereza polega na trwaniu w bezrobociu przynajmniej 12 miesięcy w ciągu dwóch lat, nie licząc okresu przysposobienia zawodowego, stażu czy praktyk. Jest to więc okres, w którym przez długi czas nie pracujemy - zarówno z wynagrodzeniem, jak i bez niego. Im dłużej trwa histereza, tym trudniej jest znaleźć pracę i wrócić na rynek.
Histereza - konsekwencje
Nie da się ukryć, że w dzisiejszych czasach to, jaki zawód wykonujemy, co robimy, czy rozwijamy się w jakiejś dziedzinie życia, często wpływa na to, jak widzą nas inni i jaki “status” mamy w ich oczach.
Im dłużej pozostajemy bezrobotni, tym mniejsze są nasze oczekiwania względem pracy - szukamy już czegokolwiek, byleby tylko wrócić na rynek - tracimy motywację, jesteśmy coraz bardziej niechętni do tego, by wykonywać jakieś zajęcie, zatrzymujemy się w miejscu. Nierzadko wiąże się to również z tym, że ciągle brakuje nam pieniędzy, nie stać nas na opłacenie podstawowych potrzeb, nie mówiąc już o czymś, co po prostu miałoby nam sprawić przyjemność.
Taka sytuacja sprawia, że często odsuwamy się od bliskich, szczególnie tych, których kariera się rozwija. Mamy wrażenie - często błędne - że będziemy oceniani przez pryzmat naszego bezrobocia, że nikt nas nie zrozumie, a my będziemy uważani za życiowych nieudaczników. Często też po prostu nie chcemy słuchać, jak innym się udaje, co prowadzić może do wycofania czy nawet konfliktów.
Histereza, prowadząca do długotrwałego braku zatrudnienia, może sprawić, że dotknięta tym problemem osoba przestanie wierzyć w swoje możliwości, będzie wyolbrzymiała każdą porażkę i wyrzucała sobie nawet najmniejsze niepowodzenie.
Wiele tutaj zależy od tego, jak bardzo praca określa życie danego człowieka. Jeśli zaczniemy się oceniać, w centralnym punkcie stawiając bezrobocie - jako największą porażkę i dowód na to, że sobie nie radzimy - histereza może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Jak walczyć z histerezą?
Histereza nie jest nam oczywiście dana raz na zawsze - jeśli długo jesteśmy bezrobotni, nie znaczy to, że zawsze już tak będzie, a my nigdy nie wrócimy do pracy. Warto walczyć o siebie, jeśli brak pracy nie jest naszym świadomym wyborem.
Jeśli sami decydujemy się na pozostanie w domu, nierzadko łatwiej jest nam przetrwać czas, w którym nie pracujemy. Wiemy, że spełniamy się w inny sposób, nasze bezrobocie nie determinuje tego, jak się postrzegamy.
Osoby świadomie pozostające w domu często również rozwijają się w innych kierunkach, które w przyszłości mogą pomóc w powrocie na rynek pracy. Jeżeli jednak chcemy pracować, a naszym problemem jest brak miejsca pracy, może być zupełnie inaczej. Bez wsparcia bliskich i wiary we własne możliwości, droga do powrotu na rynek może być niełatwa.
To, jak postrzegamy nasze bezrobocie, często zależy od naszych bliskich, od ludzi, którymi się otaczamy. Jeśli rozumieją nas lub chociaż starają się zrozumieć, mamy w nich wsparcie, wówczas jest nam z pewnością dużo łatwiej, nasza psychika tak bardzo nie cierpi, bo wiemy - a inni to potwierdzają - że z pracą czy bez niej jesteśmy tak samo wartościowi. Dlatego też w przypadku histerezy bardzo pomocne może być po prostu bezwarunkowe wsparcie. Jeśli więc wiemy, że ktoś z naszego otoczenia zbyt długo jest bezrobotny, traci wiarę w siebie, powinniśmy postarać się pomóc takiej osobie, porozmawiać z nią i upewnić, że sobie poradzi.
Innym sposobem na powrót na rynek pracy może być odbycie ciekawych praktyk, rozpoczęcie wolontariatu czy skorzystanie ze stażu. Tego rodzaju aktywności, które są słabiej opłacane, a często także darmowe, pozwalają nam po pierwsze nabyć nowe umiejętności, ale także wbić się w pewien rytm, niejako nauczyć się znowu pracować, odzyskać sens w wykonywaniu pracy. Może to być bardzo motywujące i pomóc w powrocie na rynek.
Możemy również spróbować wykonywać pracę tymczasową, szukać jej na przykład za pośrednictwem agencji. Często jest ona krótka, jednak pozwala nam, podobnie jak staże czy praktyki, wrócić na rynek, zapełnić luki, kiedy nie możemy znaleźć stałej pracy, a dodatkowo zyskujemy oczywiście doświadczenie, kontaktujemy się z innymi ludźmi i uczymy się nowych umiejętności.
Histereza może mieć poważne konsekwencje. Szczególnie jeśli naprawdę potrzebujemy pracy, a z roku na rok coraz trudniej nam ją znaleźć. Zaczynamy bać się tego, co powie pracodawca, kiedy zobaczy, jak długo nie pracowaliśmy, nie potrafimy tego wytłumaczyć, stresujemy się, co coraz bardziej spycha nas ze ścieżki kariery. Jednak także z histerezą możemy walczyć, a jeśli naprawdę tego chcemy - z pewnością nam się uda. Kiedy wrócimy na rynek pracy, z pewnością okaże się on mniej przerażający, niż nam się to wydawało, nawet jeśli przerwa była bardzo długa.