Poradnik Pracownika

Jak sprawdzić, czy prawo jazdy jest w bazie danych?

Przeprowadzane od kilku lat zmiany w Prawie o ruchu drogowym wprowadziły ułatwienia dla kierowców w zakresie obowiązku posiadania dokumentów określonego rodzaju. Pod koniec 2020 roku weszła w życie nowelizacja, na podstawie której prawo osoby kierujące pojazdami nie muszą posiadać przy sobie prawa jazdy. Jednak dokument taki podlega weryfikacji w systemie informatycznym. Jak w praktyce wygląda to postępowanie oraz jak sprawdzić, czy prawo jazdy znajduje się w bazie danych – o tym w poniższym artykule.

Brak obowiązku posiadania prawa jazdy – podstawa prawna

Kwestie dotyczące rodzaju dokumentów, jakie musi posiadać kierowca, uregulowano w Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym, zwanej dalej PRD.

Kierujący pojazdem jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu wymagany dla danego rodzaju pojazdu lub kierującego dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem inny niż wydane w kraju prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli kierujący nie posiada wydanego w kraju prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem (art. 38 ust. 1 pkt 1 PRD).

Oznacza to, że kierujący nie ma obowiązku posiadania przy sobie prawa jazdy podczas kontroli policyjnej, w związku z czym nie naraża się na ukaranie mandatem. W celu weryfikacji uprawnień do kierowania pojazdami konieczne jest udostępnienie kontrolującemu danych osobowych (może to nastąpić na przykład poprzez okazanie dowodu tożsamości  lub innego dokumentu pozwalającego na identyfikację).

Obowiązek posiadania prawa jazdy (jak również polisy OC oraz dowodu rejestracyjnego) będzie jednak w dalszym ciągu dotyczyć m.in. zagranicznych kierujących (nieposiadających prawa jazdy wydanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) oraz osób korzystających z pojazdów służbowych i wypożyczonych. Dotyczy to także aut używanych w ramach umów leasingu.

Jak sprawdzić, czy prawo jazdy znajduje się w bazie danych?

Jak już wspomnieliśmy, kierowca nie ma obowiązku posiadania prawa jazdy, jednak w razie potrzeby może sprawdzić, czy takowy dokument znajduje się w bazie danych. Informacje w tym zakresie są gromadzone w Centralnej Ewidencji Kierowców.

Podstawą prawną do tego działania są postanowienia art. 100ar PRD. Zgodnie z tym przepisem każdemu zainteresowanemu, który zostanie uwierzytelniony w systemie teleinformatycznym obsługującym ewidencję, po podaniu imienia i nazwiska oraz numeru blankietu wydanego w kraju prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, są udostępniane następujące dane:

  1. rodzaj oraz zakres uzyskanego uprawnienia;
  2. data ważności uprawnienia;
  3. data ważności dokumentu;
  4.  seria i numer blankietu;
  5. informacja o zatrzymaniu dokumentu, jeżeli dokument pozostaje zatrzymany.

W tym celu należy skorzystać z powszechnej e-usługi za pośrednictwem portalu Gov.pl.

Zainteresowana osoba musi odszukać zakładkę „Sprawdź uprawnienia kierowcy”.

Aby uzyskać informację, konieczne jest wprowadzenie danych dotyczących:

  • imienia i nazwiska;
  • serii i numeru dokumentu (prawa jazdy).
Po przygotowaniu wspomnianych danych należy użyć przycisku o nazwie „Sprawdź uprawnienia kierowcy” i wprowadzić te dane. Następnie po raz kolejny trzeba zastosować wskazany przycisk. Po wykonaniu tej procedury powinny pojawić się żądane informacje. (efekt wyszukiwania jest natychmiastowy).

Informacje znajdujące się w bazie danych

W bazie danych powinny się znajdować następujące informacje:

  1. dane z prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem:

    1. typ dokumentu, 

    2. seria i numer blankietu (druku),

    3. data ważności dokumentu,

    4. status dokumentu, na przykład, czy dokument jest zatrzymany;

  2. rodzaj i zakres uzyskanego uprawnienia:

    1. kategoria,

    2. data ważności.

Brak poszukiwanego dokumentu w bazie danych

Jeśli w ewidencji nie istnieje poszukiwany dokument, to pojawi się komunikat o braku danych. W przypadku, gdy nie jest możliwe potwierdzenie uprawnień w dokumencie ze względu na ich cofnięcie lub orzeczenie o zakazie korzystania z nich, pojawią się dane, które znajdują się na dokumencie lub komunikat informujący o konieczności sprawdzenia dokumentu.

W przypadku, gdy dostępne dane zawierają błędy lub brakuje jakichkolwiek danych, zainteresowany ma prawo zgłosić rozbieżności przy zastosowaniu formularza on-line.

Jak sprawdzić, czy prawo jazdy jest w bazie danych? Podsumowanie

Aktualnie obowiązujące przepisy PRD dają kierowcom możliwość poruszania się pojazdami bez konieczności posiadania przy sobie różnych dokumentów, jak polisa OC, dowód rejestracyjny czy prawo jazdy. Wynika to z faktu, że wskazane dokumenty są możliwe do zweryfikowania poprzez dostęp do bazy informatycznej (na przykład podczas kontroli prowadzonej przez funkcjonariuszy policji). Posiadacz prawa jazdy również ma prawo sprawdzić, czy jego dokument znajduje się w bazie danych. W tym celu konieczne jest podanie imienia i nazwiska oraz numeru blankietu wydanego w kraju prawa jazdy.