Negocjacje z pracodawcą – czego mogą dotyczyć i jak je przeprowadzać?

Dlaczego pracujemy? Co jest dla nas motywacją do pracy? Nie dla każdego jedyną poprawną odpowiedzią na powyższe pytania są pieniądze. Niestety wiele osób nie jest świadomych, że ma możliwość negocjować ze swoim pracodawcą nie tylko wysokość wynagrodzenia, ale również wiele innych aspektów realnie wpływających na jakość pracy. Czy negocjacje z pracodawcą są trudne? O co można się ubiegać u pracodawcy? Przekonaj się!

Negocjacje z pracodawcą – czego mogą dotyczyć i dlaczego są takie trudne?

Z negocjacjami kojarzą nam się zazwyczaj pieniądze, no bo o co może wnioskować pracownik u swojego pracodawcy? Jak się okazuje, powodów do negocjacji jest wiele, a dokładniej tyle, ile istnieje motywatorów do pracy. Oprócz pensji zachętę do pracy może stanowić naprawdę wszystko: od dodatkowych dni wolnych po np. indywidualnie dostosowane do wymagań pracownika biurko. Poniżej lista najczęściej spotykanych bonusów oferowanych pracownikom:

• systemy bonusowe i premiowe;
• elastyczny czas pracy;
• praca w systemie zadaniowym;
• praca na home office;
• pakiety medyczne;
• dodatkowe dni płatnego urlopu;
• samochód służbowy z możliwością korzystania z niego na cele prywatne;
• dofinansowanie do studiów, kursów czy szkoleń itp.;
• lepsze warunki współpracy (zmiana np. rodzaju umowy);
• karta sportowa;
• lekcje języka obcego finansowane/organizowane przez pracodawcę;
• bufet/kafeteria w pracy;
• dodatkowe przerwy czasie pracy;
• dodatek do dojazdów do pracy;
• bilety na wydarzenia kulturalne;
• żłobek dla dzieci pracowników;
• biurka stojące;
• brak narzuconego stroju służbowego itd.

Często zdarza się, że pomimo realnych zasług pracownika na poczet firmy pracodawca nie ma możliwości wynagrodzić jego pracy poprzez podwyżkę wynagrodzenia. W takiej sytuacji alternatywne motywatory do pracy mogą przynieść oczekiwany skutek, jakim będzie wzrost chęci do dalszej pracy u osoby zatrudnionej. Co istotne, to sam pracownik powinien być świadom, na czym mu zależy, tak żeby w jasny i klarowny sposób był w stanie określić własne potrzeby i oczekiwania. Skonkretyzowanie oczekiwań jest kluczowym elementem do przygotowania się do potencjalnych negocjacji z pracodawcą.

Niestety negocjacje z pracodawcą zazwyczaj nie należą do tych łatwych i przyjemnych. Charakter, jaki przybierze rozmowa, jest uzależniony tak od nastawienia samego pracownika, jak i pracodawcy. Jak dowodzą badania wykonane przez portal praca.pl, aż 36% osób ankietowanych, które wnioskowało o podwyżkę, nie otrzymało jej, a kolejne 27% osób przyznało, że obawia się rozpocząć negocjacje z pracodawcą.

Obawa przed negocjacjami

Powszechnym zjawiskiem, jakie można zaobserwować zarówno w dużych korporacjach, jak i małych firmach, jest pewnego rodzaju strach pracownika przed podjęciem negocjacji z pracodawcą odnośnie do warunków zatrudnienia.

Czego obawiają się pracownicy? Przede wszystkim zwolnienia z pracy. Wiele osób uważa, że negocjacje z pracodawcą mogą zostać odebrane jako oznaka niezadowolenia i braku pokory. Wiele osób boi się również, że zostanie im przyczepiona łatka osoby zachłannej i stawiającej tylko na korzyści materialne, która nie bierze pod uwagę ogólnego dobra firmy.

Niekiedy jednak brak negocjacji ze strony pracownika wynika po prostu z faktu braku jego świadomości o własnej wartości, o wadze zadań, jakie leżą na jego barkach. Niepewność siebie bądź przesadna skromność na dłuższą metę mogą być dla pracownika bardzo szkodliwe, szczególnie w dużych firmach. Im większa firma, tym liczniejsze zespoły, czyli mniej czasu i możliwości na rzetelne ocenienie pracy każdego z pracowników z osobna przez kierownika/osobę decyzyjną z zakresu awansów czy benefitów. W takich okolicznościach pracownik chcący polepszyć swój byt musi wyjść z inicjatywą i powalczyć o własne warunki pracy i zatrudnienia.

Negocjacje z pracodawcą – jak i kiedy?

Kiedy najlepiej podnieść temat awansu, podwyżki bądź zmiany innych warunków zatrudnienia? Warto dobrze się nad tym zastanowić. W pierwszej kolejności należy przeanalizować, w jakiej obecnie ogólnej kondycji znajduje się firma – szczególnie tej finansowej. Czy zakład ma zapewnioną ciągłość pracy i finansowania? Czy może szykują się jakieś duże wydatki? A może pracodawca odniósł właśnie jakiś znaczący sukces i nastroje wszystkich osób w firmie są wyjątkowo dobre? Odpowiedni czas podjęcia negocjacji to połowa sukcesu.

Rozmowę tego typu można podnieść w trakcie okresowych rozmów z pracodawcą/przełożonym, jeżeli firma praktykuje takie spotkania podsumowujące. Oczywiście można postawić również na indywidualną rozmowę, na którą należy umówić z odpowiednią osobą stosownie wcześniej.

Jak przygotować się do negocjacji? Pracownik, zanim zdecyduje się na wykonanie oficjalnego ruchu w stronę negocjacji z pracodawcą, powinien zrobić pełne i rzetelne podsumowanie własnej osoby i wykonanej pracy. Warto odpowiedzieć sobie na kilka ważnych pytań typu:

• Czy jestem dobrym pracownikiem?
• Czy angażuję się w wykonywaną pracę?
• Czy rzetelnie wykonuję swoje obowiązki?
• Czy dążę do osiągnięcia sukcesu przez firmę, a nie tylko przez siebie jako indywidualnej jednostki?
• Czy stawiam na rozwój?
• Czy wychodzę z inicjatywą i szukam jeszcze lepszych rozwiązań niż te, które obecnie funkcjonują w firmie?
• Czy wychodzę poza określone schematy?

Jeżeli na większość z nich odpowiada się pozytywnie, może to być podstawa do negocjacji z pracodawcą o zmianę warunków pracy.

Mając już tak określone podstawy, warto również, jeżeli jest taka możliwość, skomunikować się z działem kadr bądź osobą odpowiedzialną za rozliczenia kadrowe firmy w celu zweryfikowania wachlarza oferowanych przez firmę benefitów, dodatków do pracy.

Zanim podejmiemy negocjacje z pracodawcą, warto przeanalizować sytuację rynkową – jakie są średnie płace na danym stanowisku oraz na jakie benefity mogą zazwyczaj liczyć pracownicy innych firm w danej branży. Przygotowanie do negocjacji to podstawa, ale liczą się także umiar i rozwaga w dążeniu do poprawy własnej sytuacji w firmie.

Podstawowe zasady skutecznych negocjacji

Czy obowiązują jakieś zasady skutecznych negocjacji? Zazwyczaj ilu ludzi, tyle opinii, ale na pewno warto postawić na:

1. Przygotowanie – rzecz, o której była już mowa, jest jednak tak istotna, że należy ją dodatkowo podkreślić. Osoba przygotowana do negocjacji zazwyczaj jest mniej zestresowana, bardziej elokwentna i odbierana przez rozmówcę jako pracownik kompetentny. Nie pazerny, lecz świadomy własnej wartości.
2. Odpowiednie nastawienie emocjonalne – podwyżki i benefity pracownicze niekiedy stanowią dla przedsiębiorcy nie lada wydatek, nie można więc dziwić się, że reakcja przełożonych/właścicieli firm na negocjacje może być negatywna. Należy przygotować się emocjonalnie na to, że negocjacje nie zawsze będą odbywały się w radosnej atmosferze. Jej brak nie powinien jednak stanowić podstawy do wywieszenia przez pracownika białej flagi. Trzeba postawić w takiej sytuacji na fakty, liczby, rzetelne dane.
3. Konkrety – negocjacje mają na celu ustalenie konkretów. Pracownik wnioskujący o zmianę warunków płacy czy pracy powinien być przygotowany na pytanie: „Czego więc oczekujesz?”. Wówczas trzeba jasno i klarownie przedstawić własne oczekiwania i propozycje, jednak warto pozostawić również pole dla ewentualnych zmian.
4. Elastyczność – konkrety konkretami, ale pracownik negocjujący z pracodawcą powinien również wnieść do rozmowy otwartość. Pozytywne nastawienie i otwartość na kontrpropozycje drugiej strony to podstawa dobrych negocjacji.
5. Nie warto palić mostów – emocje odgrywają ogromną rolę w życiu każdego człowieka, natomiast w biznesie nie warto dać się im całkowicie ponieść. Jeżeli negocjacje z pracodawcą skończą się fiaskiem, nie powinno się palić za sobą mostów. Fakt, że pracodawca w ramach danych negocjacji nie przystaje na propozycję pracownika, nie oznacza jeszcze, że za jakiś czas nie będzie można wrócić do danej rozmowy. Zamiast dać upust swoim negatywnym emocjom, lepiej jest zaplanować kolejne spotkanie, na którym będzie można powtórnie wrócić do tematu. Zanim jednak do tego dojdzie, warto pozyskać informacje, co należy zrobić, żeby w oczach pracodawcy zasłużyć na proponowane zmiany.

Negocjacje z pracodawcą - podsumowanie

Negocjacje to część życia większości osób, nawet gdy nie są tego świadome. Pracownik negocjujący ze swoim przełożonym czy pracodawcą o zmianę warunków pracy lub płacy powinien się do takich rozmów odpowiednio przygotować, ponieważ to właśnie dobre przygotowanie może zagwarantować sukces w negocjacjach.