Odprawa emerytalna 2024 - komu przysługuje i w jakiej sytuacji?
W sytuacji kiedy pracownik kończy swoją karierę zawodową i przechodzi na zasłużony odpoczynek, czyli emeryturę, od ostatniego pracodawcy należy mu się odprawa emerytalna. Komu należy się odprawa? W jakiej wysokości jest wypłacana? Jakie warunki należy spełnić, żeby ją dostać? Przeczytaj o tym!
Warunki otrzymania odprawy
Odprawę emerytalną gwarantuje pracownikowi Kodeks pracy. Co ważne, odprawa jest wypłacana zawsze i nie zależy ona od stażu pracy pracownika, ani od tego ile pracuje u ostatniego pracodawcy. Są jednak warunki, które muszą zostać spełnione, aby odprawa emerytalna należała się pracownikowi:
- pracownik nabył prawo do emerytury,
- nastąpiło zakończenie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę,
- pracownik nie pobrał wcześniej odprawy.
Najważniejszym warunkiem jest faktyczne przejście pracownika na emeryturę. Nie wystarczy samo nabycie prawa do świadczenia emerytalnego. Musi nastąpić zakończenie stosunku pracy w celu korzystania ze świadczenia emerytalnego. To jest podstawą do tego, aby otrzymać od pracodawcy odprawę emerytalną.
Odprawa emerytalna - wysokość świadczenia
Odprawa emerytalna jest świadczeniem powszechnym, czyli należy się wszystkim pracownikom, którzy spełniają powyższe warunki. Kodeks pracy określa, że wysokość odprawy powinna odpowiadać jednomiesięcznemu wynagrodzeniu pracownika. Wysokość odprawy oblicza się tak samo jak w przypadku świadczenia urlopowego, jednak bez dzielenia przez współczynnik i godziny. Co ważne odprawa emerytalna jest świadczeniem jednorazowym. Inną sprawą jest jednak sytuacja, kiedy w momencie przejścia na emeryturę pracownik pracuje u kilku pracodawców. W takim przypadku odprawa należy się od każdego z nich, jednak również na takich zasadach jak przy zatrudnieniu u jednego pracodawcy.
Warto dowiedzieć się, czy w zakładzie pracy obowiązuje układ zbiorowy lub inny regulamin wewnętrzny, który reguluje kwestię wysokości odprawy emerytalnej. Jeśli ta kwestia nie jest regulowana w żadnym z dokumentów firmy, wtedy obowiązują przepisy ogólne Kodeksu pracy.
Kto dostaje wyższą odprawę?
Są grupy zawodowe, które otrzymują odprawy w wyższej wysokości niż inni pracownicy. Do takiej grupy zalicza się miedzy innymi nauczycieli. Karta nauczyciela gwarantuje im odprawę uzależnioną od stażu pracy, i tak:
- staż pracy poniżej 20 lat - odprawa w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia,
- staż pracy powyżej 20 lat - odprawa w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia.
Inną uprzywilejowaną grupą zawodową są urzędnicy państwowi i samorządowi. Wysokość ich odprawy również zależy od stażu ich pracy:
- staż pracy powyżej 10 lat - 2-miesięczne wynagrodzenie,
- staż pracy powyżej 15 lat - 3-miesięczne wynagrodzenie,
- staż pracy powyżej 20 lat - 6-miesięczne wynagrodzenie.
Odprawa emerytalna a podatki i ZUS
Pracodawca ma obowiązek obliczenia i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od odprawy emerytalnej i rentowej. Wynika to z faktu, że kwota odprawy stanowi przychód ze stosunku pracy. Po odjęciu zaliczki pracownik otrzymuje pomniejszone świadczenie.
Natomiast od odprawy nie odprowadza się składek ZUS, ani na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ani na ubezpieczenie zdrowotne. W rezultacie pracownik otrzymuje świadczenie pomniejszone jedynie o zaliczkę na podatek dochodowy.
Wypłata odprawy emerytalnej pracownikowi jest obowiązkiem pracodawcy. Jeśli się z tego nie wywiąże, grozi mu za to kara grzywny.
