Poradnik Pracownika

Opracuj zgodnie z zasadą SMART cel zawodowy i ścieżkę kariery!

Gdzie widzisz siebie za 5 lat? – to pytanie, które niejednej osobie wydaje się trudne zarówno w kontekście prywatnym, jak i zawodowym. Zadawane jest ono na rozmowach kwalifikacyjnych nie bez powodu – może sprawdzić, czy kandydat ma cel zawodowy i do czego dąży. Dlaczego może być to tak ważne? Jak wyznaczać cele, by były one osiągalne? Opracuj zgodnie z zasadą SMART cel zawodowy!

Po co wyznaczamy cele zawodowe?

W wielu poradnikach kariery przeczytamy, że ważne jest umieszczenie w naszych dokumentach celu zawodowego, czyli jednocześnie określenie go. Dzięki temu rekruter wie, jaką drogą chce iść kandydat, dlaczego chce pracować właśnie w takim miejscu i do czego dąży. Jednak cel zawodowy przyda się nie tylko po to, by pomóc rekruterowi – jego wyznaczenie może być niezwykle pomocne dla nas. 

Znacznie trudniej pracuje się bez celu. Wyobraźmy sobie, że miesiącami pracujemy nad projektem i nie mamy pojęcia, po co właściwie wykonujemy wszystkie zadania. Czy w ogóle się komuś przydadzą? Brak wizji końca i sensu podejmowanych kroków może bardzo źle wpływać na naszą motywację. 

Wyznaczenie dobrego celu może nam pomóc nie tylko w umotywowaniu swoich działań, lecz także zwiększyć nasze zaangażowanie i efektywność. Jeśli bowiem wiemy, do czego dążymy, jesteśmy bardziej zdeterminowani, by to osiągnąć. 

Wyznaczanie celu

Cele wyznaczamy sobie każdego dnia… Nie będę jeść tylu słodyczy! Zacznę biegać! Będę mniej surfować po internecie! Jednak co to właściwie znaczy „tylu słodyczy”? Kiedy zacznę biegać? „Mniej surfować”, czyli właściwie przez jaki czas? 

Jeśli cel będzie określony w nieprawidłowy sposób, może nas nie tylko nie motywować, lecz nawet frustrować czy stresować. Dlatego tak ważne jest, by wyznaczyć go dobrze. Jak to zrobić? Na przykład korzystając z gotowych metod. Opracuj zgodnie z zasadą SMART cel zawodowy i przekonaj się, czy idziesz w dobrym kierunku.

Opracuj zgodnie z zasadą SMART cel zawodowy

Znaną i skuteczną metodą wyznaczania celu jest SMART(ER). Jeśli będziemy się nią kierować w tym procesie, bardziej prawodopodobne jest, że nasz cel będzie zaplanowany w dobry sposób i będzie działał na nas jedynie angażująco i motywująco. Dlatego też jeśli wydaje ci się, że już wiesz, co chcesz robić za 5 czy 10 lat, opracuj zgodnie z zasadą SMART swój cel zawodowy! 

Metoda SMART sprawia, że wyznaczamy cele, do których możemy dojść. Jakie jest rozwinięcie tego skrótowca?

S (Specific) – sprecyzowany

To bardzo ważne, by nasz cel zawodowy był sprecyzowany i konkretny. Wyznaczając go, musimy wiedzieć dokładnie, o co nam chodziło, postawić na jedną interpretację. Nie chcemy się domyślać, co właściwie oznaczało, że „chcemy zostać kierownikiem” – kierownikiem czego? W jakiej branży? Jaką grupą ludzi chcemy kierować? Musimy wiedzieć precyzyjnie, jaki jest nasz cel i do czego chcemy dążyć.

M (Measurable) – mierzalny

To, że cel będzie mierzalny, pozwoli nam łatwiej sprawdzić, w którym momencie drogi do jego osiągnięcia jesteśmy, jak dużo jeszcze przed nami. Jeśli będziemy widzieć konkretne liczby, a my z łatwością zauważymy, że robimy postępy, nasze zaangażowanie w to, co robimy oraz motywacja do osiągnięcia celu mogą się znacznie zwiększyć. „Będę spędzać mniej czasu w internecie” – to na pewno dobry cel, jednak co to tak właściwie znaczy mniej? Czy skoro do tej pory dziennie zajmowało mi to 6 godzin – 5 godzin będzie już w porządku? Żeby można było sprawdzić, konkretyzujmy i postarajmy się to zmierzyć. 

A (Achievable/Attractive) – osiągalny/atrakcyjny

W metodzie SMART litera A może być tłumaczona dwojako – jako osiągalna lub atrakcyjna. Co to oznacza? Cel osiągalny to taki, który jest w naszym zasięgu, nie musimy poświęcać się zanadto, by go osiągnąć, nie będzie on powodował nadmiernego wysiłku. Jeśli cel będzie zbyt trudny i wymagał zbyt wiele poświęceń – zdecydowanie łatwiej będzie nam się poddać i zapomnieć o jego realizacji.

Natomiast cel atrakcyjny to taki, który jest wyzwaniem, ale motywuje nas, bo wiemy, że za nim idą mierzalne, realne korzyści, na przykład wiemy, że opanowanie jakiejś umiejętności będzie jednoznaczne z awansem.

R (Realistic) – realny

To bardzo ważne, aby cel zawodowy był realny. Pewnych rzeczy po prostu zrobić się nie da, jak bardzo byśmy chcieli i mocno próbowali. A im dłużej będziemy próbować osiągnąć nierealny cel, tym mniej w nas będzie siły, by w ogóle to robić. W wyznaczaniu celu chodzi o to, byśmy byli w stanie je realizować. 

T (Time-bound) – określony w czasie

Cel zawodowy będzie skuteczniejszy, jeśli określimy go w czasie. Kiedy działamy bez terminu, łatwo nam odkładać wszystko na później. Jeśli jednak data wisi nad nami i wiemy, że czas się kurczy, będziemy bardziej zmotywowani. 

Metoda SMART ma również rozwinięcie SMARTER. Jak tłumaczyć można końcowe ER?

E (Exciting) – ekscytujący

Jeśli cel będzie nas ekscytował, jego realizacja będzie dla nas przyjemnością, będziemy mieli więcej energii do pracy, motywacja  będzie jeszcze większa, a my wręcz nie będziemy mogli się doczekać, kiedy rozpoczniemy jego realizację. 

R (Recorded) – zapisany

Kiedy zapiszemy nasz cel, możemy sprawić, że nabiera on większej realności, ma kształt, widzimy go. Poza tym pozwala nam to lepiej go zapamiętać, a jeśli będzie znajdował się w widocznym dla nas miejscu, może być dla nas motywacją. 

Opracuj zgodnie z zasadą SMART cel zawodowy i przekonaj się, czy jest on osiągalny. Dzięki temu jego realizacja stanie się łatwiejsza i będzie sprawiała większą satysfakcję!