Poradnik Pracownika

W czym specjalizuje się kaskader i co go wyróżnia?

Kaskader jest z pewnością bardzo niebezpiecznym zawodem – może skończyć się poważnym urazem zdrowotnym lub nawet śmiercią. Nie zmienia to jednak faktu, że profesja ta funkcjonuje, a ludzie chcą w niej pracować. Jak tam naprawdę wyglądają zadania wykonywane przez kaskadera? Co zrobić, by otrzymać takie stanowisko? Jak wygląda kwestia zarobków? Odpowiadamy w niniejszym artykule!

Kim jest kaskader?  

Z pewnością dla nikogo z nas kaskader nie jest zagadką – zazwyczaj dubluje on aktorów w trudnych, niebezpiecznych scenach. Rzadko kiedy to aktorzy decydują się na zagranie upadku ze schodów, sceny bitwy, skoku itp. Nie zawsze chodzi tutaj nawet o przygotowanie fizyczne czy zwinność – po prostu w razie kontuzji (o którą w takim przypadku nietrudno) łatwiej zastąpić kaskadera. Jeśli uległby jej aktor, produkcja mogłaby zostać opóźniona.

Wydawać się może więc, że kaskader to ktoś wyróżniający się siłą i sprawnością fizyczną. Nie zawsze są to jednak osoby bardzo umięśnione, wysportowane – często wystarczy dobra kondycja i zwinność.

Kaskader musi posiadać ogromną świadomość swojego ciała, wiedzieć, w jaki sposób je “ustawić”, aby było jak najmniej narażone na kontuzje i niespodziewane wypadki. Jednak osoba, która podejmuje się tego zadania, musi mieć świadomość, że chociaż bezpieczeństwo wykonywania tego zawodu się zwiększa, ryzyko nadal jest bardzo duże. Znane są przypadki nie tylko poważny kolizji, lecz także śmierci podczas kręcenia niebezpiecznych scen.Licencja kaskadera

Aby wykonywać zawód kaskadera do 2005 roku wymagano zdobycia licencji do tego uprawniającej. Od tego czasu nie jest to konieczne i tak naprawdę kaskaderem może zostać każdy, kto jest zdrowy, w pełni sił, jest aktywny fizycznie i cechuje się dobrą kondycją.

Nie zmienia to jednak faktu, że ludzie nadal korzystają ze szkół uczących kaskaderki i zdobywają licencję. W Polsce istnieją dwie szkoły uczące tego zawodu (w tym jedna posiada filie w czterech miastach):

  • Polska Szkoła Kaskaderów Filmowych prowadzona przez Ryszarda Janikowskiego
  • Szkoła Kaskaderów Filmowych “13” prowadzona przez Marka Sołka.

Kurs w takich szkołach trwa 10 miesięcy. Zdecydowaną większość uczących się osób stanowią mężczyźni (w bazie kaskaderów znajdują się tylko trzy kobiety).

Kaskader – zarobki

Istotnym pytaniem każdego, kto chciałby pracować w charakterze kaskadera, jest fakt, czy można się utrzymać z pieniędzy zarabianych w ten sposób.

Niestety w Polsce często ten zawód może być jedynie zajęciem dodatkowym. Zazwyczaj stawki za udział w filmie nie są duże i wynoszą od kilkuset do 1 tys. zł za dzień zdjęć.

Oczywiście zarobki zależą od tego, na co zdecyduje się kaskader – im trudniejsza jest to scena, tym więcej może zarobić. Istnieje więc możliwość traktowania tego jako pełnoprawne zajęcie, jednak zazwyczaj kaskaderzy wykonują inną pracę, która przynosi nieco bardziej stałe dochody.

Warto również wspomnieć, że przed podjęciem pracy kaskader musi się zaopatrzyć w ochraniacze, które również są sporym wydatkiem, wynoszącym ok. 1000 złotych

Nie da się ukryć, że w naszych rodzimych filmach i serialach kaskaderzy nie zajmują ważnego, stałego miejsca. Inaczej wygląda to za granicą.

Polska vs Stany Zjednoczone

Największą przepaść między komfortem pracy kaskaderów widać, porównując rodzime warunki do tych panujących w Stanach Zjednoczonych.

Przede wszystkim warto podkreślić, jak dobrze kaskaderzy za granicą są przygotowywani do swoich scen – ćwiczenia trwają czasami tygodniami, aby wszystko poszło zgodnie z planem i aby byli oni w jak najlepszej kondycji. Dodatkowo mogą przyjrzeć się też aktorom, których będą dublować – przypatrzeć się ruchom itp.

W Polsce wygląda to nieco inaczej. Kaskader zazwyczaj ma na przygotowanie się bardzo mało czasu – nierzadko liczy się go w minutach. Kilkadziesiąt minut nie zawsze przynosi rezultaty, jednak na więcej nie ma czasu ani środków.

I tutaj właśnie objawia się największy problem kaskaderów w polskich filmach i serialach – po prostu producenci nie mają zbyt dużych nakładów finansowych, dlatego długotrwałe przygotowania nie wchodzą w grę. Dodatkowo nie da się ukryć, że raczej nie jesteśmy wyspecjalizowani w kinie akcji – tego rodzaju filmów powstaje niewiele. Nie można się więc dziwić temu, jak niewielu kaskaderów pracuje w Polsce.

Zawód: kaskader

Z pewnością kaskaderka jest pełna wyzwań, adrenaliny, a praca na planie bywa interesująca. Dlatego też, mimo dużego ryzyka w tym zawodzie, nadal szkoły kaskaderów mają uczniów, którzy chcą zdobyć licencję i wykonywać te niełatwe zadania.

Zdecydowanie jednak warto dużo ćwiczyć, zwracać uwagę na swoje zdrowie i nie robić niczego pochopnie – konsekwencję mogą być bowiem naprawdę duże.