Jak radzić sobie z prokrastynacją?
Jeśli nie musisz zrobić czegoś na już, stale to odkładasz. Choć dręczą cię wyrzuty sumienia i towarzyszy ci stres, nic nie potrafisz z tym zrobić. W końcu przychodzą terminy i robisz wszystko szybko, a przez to często niedokładnie. Obiecujesz sobie, że następnym razem postąpisz inaczej, ale nic z tego nie wynika. Wszyscy wokół myślą, że jesteś leniem, a ciebie trapi prokrastynacja. Na szczęście można z nią walczyć. Jak radzić sobie z prokrastynacją?
Prokrastynacja, czyli właściwie co?
Prokrastynacja jest to stan, w którym ciągle odkładamy swoje obowiązki na później, do momentu, aż naprawdę nie musimy się już za nie zabrać. Niestety często czasu jest tak niewiele, że wszystko wykonujemy „po łebkach”. Nie mamy już chwili na dopracowanie.
Osoby, które prokrastynują zazwyczaj nie potrafią zabrać się do tych projektów, które nie mają ściśle określonego czasu lub ich termin jest odległy. Tak naprawdę nie mają powodu, by stale przekładać zadania, jednak znajdują wymówki, które uspokajają ich sumienie.
Prokrastynacja powoduje bowiem zazwyczaj wyrzuty sumienia, które pozornie daje się zagłuszać, jednak i tak powodują one stres i podenerwowanie.
Student-prokrastynator
Prokrastynację bardzo łatwo jest wyjaśnić na przykładzie studentów piszących prace magisterskie. Zazwyczaj temat poznają na dwa lata przed obroną. Jest on jednak tak odległy, że zupełnie się o nim zapomina. Nadchodzi w końcu moment, kiedy inni studenci zaczynają opowiadać o przeprowadzanych badaniach, napisanych rozdziałach i studenta dopadają wyrzuty sumienia. Obiecuje sobie zacząć pisać, jednak odkłada to w czasie. Tłumaczy sobie, że nie może tego zrobić w tej chwili, ponieważ ma jakiś ważny powód. To na chwilę go uspokaja, jednak nie na długo. Wszystko kończy się tak, że pisze pracę dniami i nocami tuż przed jej złożeniem i nie jest z niej zadowolony. Niestety promotor często też nie.
Oczywiście dla niektórych taka adrenalina spowodowana terminem depczącym po piętach, jest najlepszym motywatorem, znacznie częściej jednak powoduje tylko nadmierny stres, którego z pewnością i tak mamy sporo.
Prokrastynacja a praca
Znacznie trudniejsza prokrastynacja staje się w dorosłym życiu, gdzie od tego, jak wykonamy zadanie i w jakim czasie, zależy często nasze wynagrodzenie i przyszłość w firmie. Dlatego odkładanie wszystkiego na ostatnią chwilę, niedokładność, może źle odbić się na naszej karierze zawodowej.
Co prawda prokrastynacja w pracy, gdzie ktoś – mniej lub bardziej – patrzy nam na ręce, jest z pewnością trudniejsza, to i tak nie jest niemożliwa. Kiedy deadline nie jest jeszcze tuż za naszymi plecami, łatwo jest spędzić długie godziny na sprzątaniu maila czy porządkowaniu dokumentów.
Należy również podkreślić, że prokrastynacja może prowadzić do takich wyrzutów sumienia i stresu, że może skończyć się nawet depresją. Dlatego warto sprawdzić, jak radzić sobie z prokrastynacją.
Jak radzić sobie z prokrastynacją?
Prawdopodobnie każdy, kto kiedykolwiek miał problem z ciągłym odkładaniem zadań na później, zastanawiał się, jak radzić sobie z prokrastynacją i przede wszystkim – czy to w ogóle możliwe?
Tak, z prokrastynacją można walczyć. Co możemy zrobić? Jak zaplanować dzień pracy, by nie mieć czasu na rozpraszacze?
Warto początkowo sprawdzić, co zabiera nam najwięcej czasu i sprawia, że odkładamy wszystkie zadania. Możemy zainstalować w swojej przeglądarce wtyczkę, która monitoruje to, jak spędzamy czas w sieci. Włączmy ją po rozpoczęciu pracy i sprawdźmy przed wyjściem z biura. Jeśli już zorientujemy się, gdzie najczęściej błądzimy, możemy na przykład użyć wtyczki blokującej właśnie te strony, byśmy nie mogli na nie wchodzić.
Wypracuj sobie nawyki czy rytuały, które sprawią, że zwiększy się twoja koncentracja na zadaniach – na przykład stwórz playlistę utworów do pracy i włączaj ją za każdym razem, kiedy zabierasz się za wykonywanie swoich zadań. Po jakimś czasie przyzwyczaisz się do tego, że twoje skupienie zwiększa się, kiedy słuchasz danego gatunku czy utworu.
Nie poświęcaj zbyt wiele czasu rzeczom nieistotnym, jeśli wiesz, że gonią cię terminy. Lubisz rano planować swoją pracę? To świetnie, na pewno taki sposób organizacji pomoże ci w uporządkowaniu wszystkiego. Jednak kiedy masz naprawdę dużo do zrobienia, zwróć uwagę na to, ile czasu zabiera ci ten moment dnia, czy nie planujesz zbyt szczegółowo i czy wszystko jest racjonalne. Pamiętaj o marginesie błędu.
Poznaj cel każdego z wykonywanych przez ciebie zadań. Wtedy łatwiej będzie ci się do nich zabrać, kiedy będziesz mieć pewność, że mają one sens.
Posprzątaj przestrzeń wokół siebie. Uporządkuj papiery, pozbieraj kubki, wytrzyj kurz. W czystej przestrzeni pracuje się zdecydowanie łatwiej!
Przede wszystkim nie daj sobie wmówić, że jesteś leniem, to z pewnością nie pomaga w przywróceniu dobrego rytmu pracy, a demotywuje i frustruje. Możesz sobie poradzić z prokrastynacją, choć będzie to wymagało silnej woli!