mLegitymacja emeryta – komu przysługuje i jakie daje korzyści?

Szczególny rodzaj dokumentu elektronicznego, czyli mLegitymacja — jest wydawany osobom mającym prawo do świadczeń emerytalnych i rentowych od początku 2023 roku. Dzięki tej formie potwierdzania uprawnień emeryci i renciści mogą łatwiej skorzystać z określonych zniżek i zwolnień. Komu przysługuje mLegitymacja emeryta i jakie daje korzyści? Wyjaśniamy te kwestie w niniejszym artykule.

mLegitymacja — obowiązujące przepisy 

Zasady wystawiania osobom uprawnionym imiennych legitymacji emeryta-rencisty, w tym mLegitymacji, uregulowano w Ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej „ustawą systemową”.

Ponadto szczegółowe rozwiązania w tym zakresie przedmiotowym zostały zawarte w Rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 3 marca 2022 roku w sprawie legitymacji emeryta-rencisty, dalej jako „rozporządzenie”.

Wystawianie osobom uprawnionym legitymacji emeryta-rencisty

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 2a ustawy systemowej do zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) należy wystawianie osobom uprawnionym do emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych imiennych legitymacji, potwierdzających status emeryta–rencisty.

Wzór wizualizacji mLegitymacji na ekranie urządzenia mobilnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

Dokument w formie mLegitymacji jest wydawany przez terenową jednostkę organizacyjną ZUS-u właściwą w sprawach wydawania decyzji dotyczących świadczeń lub ich wypłaty, (organ rentowy), wraz z decyzją o przyznaniu lub zawiadomieniem o podjęciu wypłaty emerytury lub renty przez udostępnienie danych umożliwiające ich pobranie w ramach usługi pozwalającej na obsługę mLegitymacji przy użyciu publicznej aplikacji mobilnej mObywatel.

Przykład 1.

Emeryt uzyskał prawo do emerytury, w związku z czym ZUS udostępnił mu dane umożliwiające obsługę elektronicznej legitymacji. Aktywacja tej usługi może być zrealizowana przez uprawnionego do świadczenia za pośrednictwem bezpłatnej publicznej aplikacji mObywatel.

Aktywacja usługi wspomnianej w przykładzie polega na: 

• uruchomieniu aplikacji, 
• wybraniu kategorii „dodaj dokument”,
• wyborze na liście dokumentów opcji „legitymacja emeryta-rencisty”. 

Przykład 2. 

Emeryt skorzystał z uprawnień do przejścia na emeryturę w 2020 roku. Od tego czasu korzysta z legitymacji w tradycyjnej formie. Z początkiem 2023 roku ZUS udostępnił ubezpieczonemu także legitymację elektroniczną. Po aktywacji mLegitymacji za pośrednictwem aplikacji mObywatel emeryt może alternatywnie skorzystać z obydwu dokumentów, zależnie od okoliczności. 

Przykład 3.

Emeryt przeszedł na emeryturę w 2023 roku. ZUS automatycznie udostępnił mu mLegitymację. Ubezpieczony chce jednocześnie mieć dokument w formie tradycyjnej. W tym celu należy złożyć w ZUS-ie stosowny wniosek. Właściwym dokumentem jest w tym przypadku druk ERL (wniosek o wydanie legitymacji emeryta-rencisty w formie spersonalizowanej karty — legitymacja plastikowa).

Kiedy ubezpieczony może dokonać wymiany mLegitymacji?

Jak wynika z § 4 ust. 1 rozporządzenia, mLegitymacja podlega wymianie w przypadku zmiany imienia, nazwiska, numeru PESEL, rodzaju świadczenia, numeru oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) emeryta lub rencisty, a także w przypadku upływu terminu jej ważności. 

Legitymacja w formie elektronicznej jest wymieniana na wniosek emeryta, rencisty, ich przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.

Wizualizacja mLegitymacji na ekranie urządzenia mobilnego

Zgodnie z § 8 rozporządzenia wizualizacja mLegitymacji na ekranie urządzenia mobilnego zawiera następujące elementy: 

• numer mLegitymacji;
• zdjęcie emeryta lub rencisty;
• imiona i nazwisko emeryta lub rencisty;
• numer PESEL;
• rodzaj świadczenia;
• określenie terminu ważności mLegitymacji;
• w przypadku utraty jej ważności — informację, że mLegitymacja jest nieważna;
• oznaczenie organu rentowego, który wydał mLegitymację;
• logo ZUS-u;
• hologram stanowiący wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, w którym kolory tła o gradientowym zabarwieniu zmieniają się dynamicznie wraz ze zmianą położenia urządzenia mobilnego w przestrzeni;
• napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA”;
• flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej.

Jakie korzyści wynikają z posiadania mLegitymacji?

Należy podkreślić, że mLegitymacja jest wariantem tradycyjnego dokumentu. Korzystając z niej, ubezpieczony może zatem potwierdzić przysługujące mu uprawnienia do określonych zniżek, ulg i zwolnień. 

Dotyczy to w szczególności potwierdzenia prawa do:

• świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych,
• ulg i zniżek w zakresie korzystania z komunikacji miejskiej oraz na przejazdy koleją,
• zniżek w zakresie leczenia uzdrowiskowego,
• zniżek obowiązujących w placówkach kultury, 
• zwolnienia z części opłat za rehabilitację,
• zwolnienia z abonamentu RTV.

Przykładem ulgi podatkowej, którą można potwierdzić za pośrednictwem mLegitymacji, jest ulga rehabilitacyjna przewidująca możliwość odliczenia wydatków poniesionych na zakup leków w wysokości różnicy pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba z niepełnosprawnością powinna stosować określone leki.

mLegitymacja emeryta – komu przysługuje i jakie daje korzyści? Podsumowanie

Dokument w postaci legitymacji elektronicznej emeryta-rencisty jest obecnie standardowo wydawany przez ZUS i stanowi wygodną alternatywę dla tradycyjnych legitymacji. Ubezpieczony może zainstalować taką legitymację za pośrednictwem aplikacji mobilnej mObywatel. Przy użyciu mLegitymacji można potwierdzić prawo do przysługujących świadczeniobiorcom ulg, zniżek i zwolnień.