Zatrudnienie w wakacje - czym jest praca tymczasowa ?

Wakacje to doskonały czas na dorobienie do domowego budżetu. Restauracje, kawiarnie, galerie handlowe i gospodarstwa rolne w całym kraju poszukują pracowników na okres kilku lub kilkunastu tygodni. Jedną z najpopularniejszych form zatrudnienia w tym okresie jest tzw. praca tymczasowa. Warto wiedzieć, czym się charakteryzuje zatrudnienie w wakacje i jakie prawa przysługują pracownikowi tymczasowemu.

Zatrudnienie w wakacje - praca tymczasowa

Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych zostały kompleksowo uregulowane w ustawie o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Jeżeli pracownik ma wątpliwości dotyczące poprawności zawartej przez niego umowy o pracę tymczasową, swoich praw i obowiązków zatrudniającej go agencji oraz pracodawcy użytkownika, winien zapoznać się z treścią tego aktu (dostępnego na stronach internetowych Sejmu) lub skontaktować się z miejscowym oddziałem Państwowej Inspekcji Pracy.

Zwykła umowa o pracę obowiązuje pomiędzy dwoma podmiotami – pracodawcą i pracownikiem. W przypadku pracy tymczasowej stosunek ten powiększa się o jeden dodatkowy podmiot, którym jest agencja pracy. Pracodawca, na rzecz którego pracownik wykonuje pracę, nazywany jest pracodawcą-użytkownikiem i pod taką nazwą podmiot ten będzie figurował w umowie o pracę. Umowa o pracę tymczasową nie może zostać zastosowana w przypadku, w którym pracodawca użytkownik pozostaje już z potencjalnym pracownikiem w normalnym stosunku pracy w oparciu o umowę o pracę.

Przykład 1. 

Joanna jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jako recepcjonistka w dużym hotelu nad morzem. Jej pracodawca poszukuje poprzez agencję pracy tymczasowej kelnerek na okres wakacji. Pracodawca Joanny nie może być jednocześnie pracodawcą-użytkownikiem z uwagi na przepisy obowiązującej ustawy.

• o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub 
• których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe lub 
• których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę-użytkownika.

Praca wakacyjna spełnia pierwszy ze wskazanych warunków, gdyż jest pracą o charakterze sezonowym. 

Nie każda praca może być wykonywana w formie pracy tymczasowej. Takiemu ograniczeniu podlegają:

• prace szczególnie niebezpieczne (np. prace budowlane, prace na wysokościach, prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych);
• praca na stanowisku pracy już obsadzonym, jeżeli zatrudniony przez pracodawcę pracownik uczestniczy w tym czasie w strajku;
• praca tego samego rodzaju, którą wykonywał pracownik zwolniony przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie ostatnich 3 miesięcy;
• praca pracownika ochrony, jeżeli musiałby zostać wyposażony w broń palną lub inne środki ochrony wymagające pozwolenia.

Co musi zawierać umowa?

Pracownicy tymczasowi są zatrudniani na podstawie umowy o pracę na czas określony poprzez agencję pracy.Pracownik zawiera umowę z agencją pracy tymczasowej, a nie z pracodawcą-użytkownikiem. Pracodawcę-użytkownika i agencję pracy tymczasowej łączy odrębna umowa.

Przykład 2.

Grzegorz znalazł zatrudnienie na czas wakacji przy zbiorze owoców w gospodarstwie należącym do Jana Nowaka. Umowa o pracę tymczasową zostanie zawarta pomiędzy Grzegorzem a agencją pracy, którą zatrudnił Jan Nowak w celu znalezienia pracowników.

Przed zawarciem umowy pracownik tymczasowy i agencja pracy dokonują tzw. uzgodnień na piśmie, czyli ustalają warunki zatrudnienia. Dokonane przez strony umowy ustalenia znajdą swoje odzwierciedlenie w umowie o pracę. Osobne uzgodnienia są dokonywane pomiędzy pracodawcą użytkownikiem i agencją pracy – o treści tych uzgodnień musi zostać poinformowany pracownik.

Umowa o pracę tymczasową musi określać:

• strony umowy (tj. dane agencji pracy i dane pracownika);
• datę zawarcia umowy;
• pracodawcę-użytkownika, na którego rzecz będzie wykonywana praca;
• ustalony okres zatrudnienia;
• rodzaj pracy, którą pracownik będzie wykonywał na rzecz pracodawcy-użytkownika;
• wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego; 
• miejsce wykonywania pracy tymczasowej;
• wynagrodzenie za pracę;
• termin i sposób wypłacania tego wynagrodzenia.

Jeżeli pracodawca-użytkownik naruszy zasadę równego traktowania, pracownik może dochodzić od agencji pracy odszkodowania.

Mimo że umowa o pracę jest zawierana pomiędzy pracownikiem a agencją pracy tymczasowej, na pracodawcy użytkowniku również ciążą określone obowiązki:

• dostarczenia pracownikowi odzieży i obuwia roboczego (np. uniformu, jeśli pracodawca użytkownik wymaga od zatrudnionych pracowników określonego stroju);
• dostarczenia pracownikowi środków ochrony indywidualnej (np. rękawic ochronnych);
• zapewnienia napojów i posiłków profilaktycznych (w przypadku pracowników zatrudnionych w warunkach uciążliwych, na przykład w wysokich temperaturach);
• przeprowadzenia szkoleń BHP i oceny ryzyka zawodowego;
• w razie wypadku przy pracy – ustalenia okoliczności i przyczyn tego zdarzenia.

Co istotne, wynagrodzenie pracownika tymczasowego jest wypłacane przez agencję pracy.

Pracownik tymczasowy ma prawo do urlopu

Oprócz prawa do wynagrodzenia (wypłacanego przez agencję pracy, a nie pracodawcę użytkownika) i prawa do równego traktowania, pracownikowi tymczasowemu przysługują również inne prawa, wynikające z przepisów wspomnianej na wstępie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. 

Pracownik tymczasowy ma prawo do urlopu wypoczynkowego udzielanego w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji jednego pracodawcy użytkownika lub więcej niż jednego pracodawcy użytkownika; przy czym urlop wypoczynkowy nie przysługuje za okres, za który pracownik wykorzystał u poprzedniego pracodawcy urlop wypoczynkowy przysługujący na podstawie odrębnych przepisów. Co ważne, pracownik powinien wykorzystać swój urlop w dni, które byłyby dla niego dniami pracy, gdyby nie korzystał z tego urlopu. Jeżeli pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu, ma prawo do ekwiwalentu za niego – środki te są wypłacane również przez agencję pracy.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w okresie co najmniej sześciu tygodni, ma prawo do uczestniczenia w szkoleniach i podnoszenia swoich kwalifikacji.

Okres zatrudnienia ustaje z chwilą określoną w umowie o pracę. Obowiązkiem agencji pracy jest wydanie pracownikowi świadectwa pracy. Jeżeli wykonywał on pracę na rzecz różnych pracodawców-użytkowników w ramach tej samej agencji pracy, agencja wydaje mu świadectwo dotyczące łącznego okresu zatrudnienia objętego kolejnymi umowami w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy. Świadectwo pracy musi zawierać informację o pracodawcy-użytkowniku oraz okresie wykonywania pracy na jego rzecz.