Poradnik Pracownika

Świadczenie rehabilitacyjne a wymagana dokumentacja

Czym jest świadczenie rehabilitacyjne? Kto i w jakich okolicznościach może je uzyskać? Jakie dokumenty są konieczne do tego, aby świadczenie rehabilitacyjne zostało wypłacone oraz w jaki sposób je uzupełnić? Przeczytaj w niniejszym artykule!

Czym jest świadczenie rehabilitacyjne?

Świadczenie rehabilitacyjne to wypłacana z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych suma przysługująca osobom, które:

  • wyczerpały zasiłek chorobowy,
  • są nadal niezdolne do pracy,
  • odzyskają zdolność do pracy po dalszym leczeniu lub rehabilitacji.

Przesłanki te muszą być spełnione łącznie.

Okres zasiłku chorobowego wynosi nie więcej niż 182 dni, a jeśli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub wystąpiła w czasie ciąży – 270 dni. Jest to okres maksymalny pobierania zasiłku chorobowego. Jeżeli po tym czasie ubezpieczony okazuje się nadal niezdolny do pracy, wówczas przysługiwać mu będzie świadczenie rehabilitacyjne.

Co istotne, zgodnie z przepisami ubezpieczony musi rokować poprawę i odzyskanie zdolności do pracy. Jeśli choroba wywołała trwałą lub trwającą ponad 12 miesięcy niezdolność do pracy, świadczenie nie przysługuje. Wynika to z faktu, że okres, przez który można wypłacać świadczenie rehabilitacyjne, nie może przekraczać 1 roku.

Przykład 1.

30-letnia Anna Wiraż 15 stycznia 2024 r. pojechała na 2 tygodnie na narty za granicę. Ostatniego dnia pobytu, 29 stycznia 2024 r., złamała nogę – złamanie było otwarte, bardzo skomplikowane. Po wypadku przez 5 miesięcy była w szpitalu, następnie lekarz zlecił jej 4-miesięczną rehabilitację. Pracownica po wykorzystaniu wynagrodzenia zdrowotnego (przez 33 dni w przypadku pracownika poniżej 50. roku życia, 14 dni – powyżej), zasiłku chorobowego przez 182 dni (do 3 września 2024 r.), przez okres 2 miesięcy, do ukończenia rehabilitacji, będzie uprawniona do otrzymywania świadczenia rehabilitacyjnego, gdyż zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych po jego odbyciu odzyska sprawność i zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku.

Komu przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje tym osobom, które są objęte ubezpieczeniem chorobowym oraz z tego tytułu, że:

  • są pracownikami;
  • wykonują pracę nakładczą;
  • są członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych;
  • pracują odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, jeżeli odbywają karę pozbawienia wolności lub są tymczasowo aresztowane;
  • pracują na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, albo współpracują z taką osobą, w tym także na podstawie umowy uaktywniającej;
  • prowadzą pozarolniczą działalność lub współpracują z taką osobą;
  • są duchownymi;
  • odbywają służbę zastępczą.

Dokumenty niezbędne do wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego

Aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne, należy przedłożyć następujące dokumenty:

  1. wniosek o świadczenie rehabilitacyjne, który wypełnia się na specjalnym formularzu ZNp-7;
  2. zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9), które wypełnia lekarz prowadzący niezdolnego do pracy ubezpieczonego;
  3. wywiad zawodowy z miejsca pracy (formularz OL-10);
  4. zaświadczenie płatnika składek wystawione na formularzu:
    • Z-3, jeżeli osoba niezdolna do pracy jest pracownikiem,
    • Z-3b, jeśli osoba niezdolna do pracy prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracuje z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, lub jest duchownym,
    • Z-3a, jeśli jest inną osobą ubezpieczoną, na przykład emerytem, rencistą, bezrobotnym.

Wywiad zawodowy z miejsca pracy nie jest niezbędny, jeżeli:

  • niezdolność do pracy powstała po okresie ubezpieczenia, jednak w takim wypadku należy złożyć oświadczenie o tym, że nie pracuje się zarobkowo i nie ma się na tej podstawie ubezpieczenia chorobowego albo prawa do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, ustalonego prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego oraz że nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników;
  • ubezpieczony składa wniosek o przedłużenie świadczenia rehabilitacyjnego;
  • ubezpieczony prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Nie ma obowiązku składania zaświadczenia płatnika składek, jeżeli było ono przedłożone przy ustaleniu prawa do zasiłku chorobowego i nie zmieniły się okoliczności wpływające na prawo do świadczenia ani na jego wysokość.

Mimo dołączania dokumentów – zaświadczeń od lekarza prowadzącego – decydujące zdanie w zakresie otrzymania świadczenia rehabilitacyjnego i uznania ubezpieczonego za nadal niezdolnego do pracy, ale rokującego poprawę, ma lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który wydaje orzeczenie w tym przedmiocie.

Jak wypełnić formularz ZNp-7?

Jeden z najistotniejszych dokumentów – wniosek o wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego składa się na formularzu.

Ma on dwie części: pierwszą, którą wypełnia ubezpieczony oraz drugą, którą wypełnia płatnik składek – pracodawca, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

W części dla ubezpieczonego wskazuje się następujące dane:

  • imię, nazwisko, nr PESEL, nr dokumentu tożsamości, adres zamieszkania, numer telefonu, przy czym podanie tego ostatniego nie jest obowiązkowe;
  • oświadczenie, co jest podstawą niezdolności do pracy: ogólny stan zdrowia, wypadek przy pracy lub choroba zawodowa – to ubezpieczony zaznacza właściwe pole;
  • informacje, czy ubezpieczony jest uprawniony do emerytury, renty, wojskowej renty inwalidzkiej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, a jeśli tak – należy podać symbol i nr świadczenia oraz wskazać, kto je wypłaca;
  • informacje, czy ubezpieczony ma ustalone prawo do zagranicznej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, a jeśli tak – należy podać przez kogo zostało ustalone oraz od kiedy je przyznano;
  • informacje, czy ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę, rentę, wojskową rentę inwalidzką, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, rodzicielskie świadczenie uzupełniające, a jeśli tak – należy podać datę złożenia wniosku;
  • informacje o uprawnieniu do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, a jeśli tak – należy podać okres, na który zostało przyznane;
  • informacje o uprawnieniu do urlopu dla poratowania zdrowia, a jeśli tak – należy podać okres, w jakim zostało wykorzystane;
  • numer rachunku bankowego, na który ma być wypłacane świadczenie rehabilitacyjne.

Na końcu należy złożyć czytelny podpis i datę, które potwierdzają poprawność i zgodność z prawdą podanych danych. Równocześnie ubezpieczony zobowiązuje się do informowania płatnika składek w sytuacji, gdy jakakolwiek z powyżej wskazanych danych ulegnie zmianie.

W drugiej części płatnik składek zawiera następujące dane:

  • NIP, REGON (PESEL, dokument  potwierdzający tożsamość w przypadku braku NIP i REGON), nazwę albo imię i nazwisko, adres siedziby przedsiębiorstwa, symbol EKD/PDK;
  • informację o tym, czy ubezpieczenie osoby starającej się o świadczenie rehabilitacyjne nadal trwa lub czy wygasło (ze wskazaniem daty), kod zawodu tej osoby;
  • informacje o wypłaconych świadczeniach: wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, o zasiłku chorobowym, ze wskazaniem okresów ich wypłacania;
  • informacje o tym, kiedy zakończy się okres zasiłkowy oraz wskazanie, czy trwał on 182 czy 270 dni.

Aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne, ubezpieczony musi wykorzystać zasiłek chorobowy i nadal być niezdolny do pracy. Zasadą jest też, aby podjęte leczenie lub rehabilitacja umożliwiło mu powrót do pracy. O tym orzeka lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczony musi zaś złożyć szereg dokumentów, w tym także zaświadczenie o stanie zdrowia, które wypełnia jego lekarz prowadzący. Nie zawsze gwarantuje to jednak otrzymanie odszkodowania, gdyż ostateczną decyzję podejmuje lekarz orzecznik ZUS.