Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop szkoleniowy?

Zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika – z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą – to podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Z propozycją ich rozszerzenia może wyjść zarówno pracodawca, jak i pracownik. Jeżeli zrobi to pracownik, konieczna jest zgoda pracodawcy. Z tytułu podnoszenia kwalifikacji pracownikowi przysługuje urlop szkoleniowy.

Urlop szkoleniowy

Artykuł 103 k.p. wymienia uprawnienia pracownika, który podnosi swoje kwalifikacje zawodowe. Zgonie z tym przepisem pracownik ten może otrzymać urlop szkoleniowy oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy. 

• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych lub egzaminu maturalnego lub potwierdzającego kwalifikacje zawodowe;
• 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

Co istotne, urlopu szkoleniowego udziela się w dni, które są dla pracownika czasem pracy zgodnie z obowiązującym go harmonogramem. Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Za niewykorzystany urlop szkoleniowy pracownik nie otrzyma jednak ekwiwalentu.

W związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracodawcy często zawierają umowę szkoleniową, która dotyczy wzajemnych praw i obowiązków obydwu stron stosunku pracy. Mogą się w niej znaleźć m.in. zapisy dotyczące wyższego wymiaru urlopu szkoleniowego niż wskazany w Kodeksie pracy czy też wymienione konsekwencje niezdania egzaminu przez pracownika.

Urlop szkoleniowy nie przysługuje pracownikowi, który nie zwrócił się do pracodawcy o wyrażenie zgody na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, natomiast wystąpił o udzielenie np. urlopu szkoleniowego na egzamin kończący studia.

Choroba pracownika

Dowodem potwierdzającym niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby jest zaświadczenie lekarskie. Pozwala ono ustalić prawo pracownika do świadczeń związanych z chorobą, pobytem w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym. Gdy pracownik nie posiada zaświadczenia lekarskiego, jego nieobecność w pracy nie może być usprawiedliwiona oraz brak jest podstawy do wypłaty wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku. Natomiast pracownik, który jest niezdolny do pracy i otrzymał zwolnienie lekarskie, ma prawo do wynagrodzenia chorobowego wypłacanego przez:

• 33 dni lub
• 14 dni w przypadku osób, które ukończyły 50. rok życia.

Od 34. dnia lub 15. dnia niezdolności do pracy zasiłek chorobowy wypłaca już ZUS. Jednak w firmach zatrudniających więcej niż 20 osób pracodawca także wypłaci to świadczenie.

Czy choroba przerywa urlop wypoczynkowy?

W przypadku gdy pracownik przebywa na urlopie wypoczynkowym i zachoruje, wówczas urlop należy mu przerwać i wypłacić za czas choroby wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Niewykorzystane dni urlopu wracają do puli urlopowej, które pracownik może zrealizować w innym terminie.

Wymienione przypadki są jedynymi, które przerywają urlop wypoczynkowy i nakładają na pracodawcę obowiązek udzielenia go w terminie późniejszym.

Choroba a urlop szkoleniowy

Jeśli chodzi o urlop szkoleniowy, w Kodeksie pracy nie istnieją zapisy, które w sposób jasny określałyby, jak wpływa na niego choroba pracownika. Należy jednak przyjąć, że w okresie choroby pracownik nie jest w stanie przystąpić do egzaminów lub przygotować się do jego przystąpienia. Dlatego większość pracodawców uznaje, że gdy pracownik przebywający na urlopie szkoleniowym zachoruje, przerywa się mu urlop i za czas choroby wypłaca wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek. Natomiast niewykorzystane dni urlopu szkoleniowego pracownik może odebrać w innym terminie.

Przykład 1.

We wrześniu 2020 roku pan Jan podpisał z pracodawcą umowę w sprawie podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W czerwcu 2021 roku w związku z chorobą nie przystąpił do egzaminu oraz nie skorzystał z urlopu szkoleniowego. We wrześniu 2021 roku znowu podejdzie do egzaminu. Pracodawca na jego wniosek może udzielić 6 dni urlopu szkoleniowego na ten cel.

Jeśli z powodu choroby pracownik nie stawi się na egzaminie – co w efekcie spowoduje, że go nie zda – może to rodzić określone konsekwencje. Najwygodniej, aby w takiej sytuacji w samej umowie dotyczącej podnoszenia kwalifikacji zawodowych zastrzec, że pracodawca może wypowiedzieć umowę w razie np. powtarzania roku czy semestru nauki albo w przypadku niezdania egzaminu przez zatrudnionego. Dzięki temu nie będzie musiał udzielić urlopu szkoleniowego pracownikowi przystępującemu do tego samego egzaminu po raz drugi.

Przykład 2.

Pan Adam podpisał z pracodawcą umowę w sprawie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w której pracodawca zastrzegł, że w razie niezdania egzaminu w terminie umowa szkoleniowa zostanie zakończona. W lipcu w związku z chorobą pracownik nie przystąpił do egzaminu, dlatego jego umowa szkoleniowa została rozwiązana, a pracodawca nie musi udzielać mu urlopu szkoleniowego.

Podsumowanie - urlop szkoleniowy

Pracownik podnoszący swoje kwalifikacje zawodowe w określonych sytuacjach może skorzystać z urlopu szkoleniowego. Urlop ten jest udzielany wyłącznie w przypadku, gdy pracodawca wyrazi zgodę na doszkalanie się pracownika. Zgoda ta często wyrażana jest poprzez zawarcie umowy szkoleniowej, w której można umieścić dodatkowe zapisy odnoszące się np. do choroby pracownika w terminie egzaminu.