Darmowe sanatorium, czyli 24 dni w sanatorium z ZUS-u
Zdrowie to najcenniejsze, co posiada każdy człowiek. Z wiekiem pojawiają się problemy zdrowotne, których rozwiązaniem może być wyjazd do sanatorium. Większość obywateli wie, że pobyt tam może zostać im przyznany po rozpatrzeniu skierowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie jest to jednak jedyna opcja, istnieje bowiem możliwość korzystania z darmowego sanatorium z ZUS-u. Więcej szczegółów co do tego, komu i kiedy przysługuje darmowe sanatorium, przybliży dalsza treść niniejszego artykułu.
Prewencja rentowa ZUS
Jednym z zadań, jakie leży w kompetencji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jest prowadzenie prewencji rentowej. Obejmuje ona rehabilitację leczniczą ubezpieczonych zagrożonych całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy, osób uprawnionych do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, a także osób pobierających rentę okresową z tytułu niezdolności do pracy oraz badania i analizy przyczyn niezdolności do pracy, jak też inne działania prewencyjne.
Uprawnionymi do korzystania z darmowego sanatorium w ramach programu rehabilitacji leczniczej ZUS są osoby zagrożone utratą zdolności do pracy, które rokują odzyskaniem tej zdolności po rehabilitacji i spełniają dodatkowo jeden z poniższych warunków:
- posiadają ubezpieczenie w ZUS-ie lub
- pobierają zasiłek chorobowy, lub
- pobierają świadczenie rehabilitacyjne, lub
- pobierają rentę okresową z tytułu niezdolności do pracy.
Przykład 1.
Czy pan Leszek, który jest emerytem i nadal pracuje zawodowo, może ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach darmowego sanatorium z ZUS-u?
Pan Leszek może skorzystać z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji ZUS, jest bowiem on jeszcze aktywny zawodowo i podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym, czyli spełnia wymagane przesłanki.
Przykład 2.
Czy pani Halina, który prowadzi działalność nierejestrowaną i nie podlega ubezpieczeniu w ZUS-ie, może ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach darmowego sanatorium z ZUS-u?
Pani Halina nie może skorzystać z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji ZUS, nie podlega bowiem ubezpieczeniom społecznym, nie pobiera zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego ani okresowej renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli nie spełnia wymaganych przesłanek.
Przykład 3.
Czy pani Helena, która otrzymała stałą rentę z tytułu niezdolności, może ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach darmowego sanatorium z ZUS-u?
Pani Helena nie może skorzystać z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji ZUS, ma bowiem rentę stałą, która przyznawana jest, gdy dana osoba nie rokuje odzyskania zdolności do pracy, a rehabilitacja lecznicza z ZUS-u przysługuje w przypadku pobierania renty okresowej przyznawanej, jeśli istnieją rokowania, że osoba odzyska zdolność do pracy.
Ile trwa darmowe sanatorium z ZUS-u?
Szczegółowe zasady dotyczące darmowego sanatorium z ZUS-u określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 października 2001 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu kierowania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rehabilitację leczniczą oraz udzielania zamówień na usługi rehabilitacyjne.
Rehabilitacja w ramach prewencji rentowej trwa 24 dni, ale może zostać wydłużona albo skrócona po uprzednim uzyskaniu zgody ZUS-u, w przypadku:
- pozytywnego rokowania co do odzyskania zdolności do pracy osoby uprawnionej w przedłużonym czasie trwania rehabilitacji;
- wcześniejszego przywrócenia osobie uprawnionej zdolności do pracy;
- zaistnienia innych przyczyn leżących po stronie osoby uprawnionej.
Koszty rehabilitacji obejmujące koszty leczenia, zakwaterowania, wyżywienia – pokrywa ZUS.
Ponadto osoba korzystająca z rehabilitacji leczniczej otrzymuje od ZUS-u zwrot kosztu dojazdu najtańszym środkiem komunikacji publicznej do ośrodka rehabilitacyjnego z miejsca, w którym mieszka, i z powrotem.
Rodzaje rehabilitacji w ramach darmowego sanatorium z ZUS-u
Darmowe sanatorium może obejmować rehabilitację w systemie stacjonarnym lub ambulatoryjnym.
Rehabilitacja lecznicza w trybie stacjonarnym obejmuje pobyt całodobowy w ośrodku rehabilitacyjnym i dotyczy następujących rodzajów schorzeń:
- schorzeń narządu ruchu;
- schorzeń układu krążenia;
- schorzeń układu oddechowego;
- schorzeń psychosomatycznych;
- schorzeń onkologicznych po leczeniu nowotworu gruczołu piersiowego;
- schorzeń narządu głosu.
Rehabilitacja lecznicza w trybie ambulatoryjnym polega na tym, że skierowany do tego typu rehabilitacji codziennie dojeżdża na rehabilitację w wyznaczonych godzinach. Rehabilitacja w trybie ambulatoryjnym dotyczyć będzie osób, u których występują schorzenia narządu ruchu lub układu krążenia.
Przykład 4.
Czy pani Milena, która otrzymała okresową rentę z tytułu niezdolności, może ubiegać się o skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach darmowego sanatorium z ZUS-u, jeśli jej schorzenie kwalifikowane jest jako choroba okulistyczna?
Pani Milena nie może skorzystać z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji ZUS, gdyż wprawdzie ma przyznaną rentę okresową przyznawaną, jeśli istnieją rokowania, że osoba odzyska zdolność do pracy, ale schorzenie okulistyczne nie są uwzględnione jako kwalifikujące do darmowego sanatorium.
Przykład 5.
Czy pani Wiesława, u której stwierdzono schorzenie narządu ruchu i schorzenie okulistyczne kwalifikuje się do skorzystania z darmowego sanatorium z ZUS-u?
Pani Wiesława może skorzystać z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji ZUS, schorzenie narządu ruchu kwalifikuje się bowiem do tego, a schorzenie okulistyczne w tym wypadku jest dodatkową chorobą współistniejącą.
Jak ubiegać się o darmowe sanatorium z ZUS?
Chcąc ubiegać się o możliwość skorzystania z darmowego sanatorium z ZUS-u, konieczne jest złożenie wniosku o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS, który wypełni lekarz prowadzący ubiegającego się rehabilitację leczniczą. ZUS przygotował formularz wniosku oznaczony jako druk PR-4, choć może być on również wystawiony na dowolnym formularzu.
Wniosek o skierowanie na rehabilitację leczniczą na formularzu PR-4 zawiera następujące dane:
- imię i nazwisko wnioskodawcy;
- numer PESEL;
- adres zamieszkania i numer telefonu;
- schorzenia będące podstawą ubiegania się o rehabilitację;
- informacje o zawodzie wyuczonym;
- informacje o zawodzie wykonywanym;
- informacje o rodzaju pracy;
- data i podpis wnioskodawcy;
- rozpoznanie medyczne wskazane w języku polskim;
- wskazanie chorób współistniejących;
- informację, że po przeprowadzeniu rehabilitacji istnieje pozytywne rokowanie odzyskania zdolności do pracy;
- dane placówki, w której wystawiono wniosek;
- datę, podpis i pieczęć lekarza sporządzającego wniosek.
Ponadto w celu ułatwienia kontaktu wnioskodawca może dobrowolnie podać numer telefonu i/lub adres e-mail.
W przypadku skorzystania z innego formularza poza powyższymi informacjami konieczne jest wskazanie, że wniosek dotyczy rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS.
Do wniosku w każdym wypadku należy dołączyć dokumentację medyczną.
Orzeczenie o potrzebie skorzystania z darmowego sanatorium w ramach ZUS-u – procedura
O potrzebie rehabilitacji leczniczej orzeka lekarz orzecznik ZUS. Na badanie wykonywane przez niego należy zabierać ze sobą przygotowaną dokumentację z leczenia.
Lekarz orzecznik ZUS może on zażądać od lekarza, który sporządził wniosek o rehabilitację leczniczą, udostępnienia dokumentacji medycznej wnioskodawcy lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie.
Od orzeczenia lekarza orzecznika o potrzebie rehabilitacji leczniczej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia. Sprzeciw należy wnieść za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na miejsce wnioskodawcy. Z reguły przekroczenie terminu do wniesienia sprzeciwu skutkuje tym, że komisja lekarska go nie rozpatruje. ZUS w uzasadnionych przypadkach na wniosek osoby zainteresowanej może przywrócić termin na wniesienie sprzeciwu. Komisja lekarska dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.
Ponadto prezes ZUS może w terminie 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę do rozpatrzenia komisji lekarskiej. O zgłoszeniu zarzutu wadliwości orzeczenia jednostka organizacyjna ZUS niezwłocznie zawiadamia wnioskodawcę ubiegającego się o rehabilitację leczniczą.
Wiedzieć należy, że lekarz orzecznik i komisja lekarska ZUS, wydając orzeczenie o potrzebie rehabilitacji leczniczej, w stosunku do osoby, która rokuje odzyskaniem zdolności do pracy po przeprowadzeniu tej rehabilitacji, uwzględniają w szczególności:
charakter i przebieg procesów chorobowych oraz ich wpływ na stan czynnościowy organizmu;
stopień przystosowania organizmu do ubytków anatomicznych i naruszenia sprawności organizmu w następstwie choroby;
wiek, zawód, wykonywane czynności i warunki pracy.
Wydane orzeczenie o potrzebie rehabilitacji leczniczej stanowi podstawę do skierowania na rehabilitację leczniczą.
Darmowe sanatorium - podsumowanie
Podsumowując, warto korzystać z darmowego sanatorium oferowanego jako świadczenie z ZUS-u. Pamiętać przy tym jednak należy, że nie każdy kwalifikuje się do tego, a jedynie osoby spełniające przesłanki będą miały możliwość skorzystania z tego świadczenia. W razie wątpliwości, czy dana osoba kwalifikuje się do ubiegania się o darmowe sanatorium z ZUS-u, warto zasięgnąć informacji w jednym z jego oddziałów lub infolinii.
