Zwolnienie ze składek ZUS dla nowych przedsiębiorców

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością opłacania danin na rzecz państwa - przede wszystkim zaliczek na podatek dochodowy oraz składek ZUS-owskich. Na szczęście, osoby, które stawiają pierwsze kroki w biznesie, od kilku lat mogą skorzystać ze zwolnienia ze składek ZUS. Kogo dokładnie dotyczy zwolnienie ze składek ZUS i na jak długo? Poniżej omawiamy szczegóły. 

Opłacanie składek ZUS obowiązkiem każdego przedsiębiorcy w Polsce 

Do grona podstawowych obowiązków przedsiębiorców w Polsce należy opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od zadeklarowanej kwoty do ZUS (jeżeli nie są ubezpieczeni z innego tytułu, np. pracy na etacie) a także zaliczek podatku dochodowego do US.

Wysokość składek ZUS-owskich nie może być niższa niż 60% przeciętnego prognozowanego przez GUS wynagrodzenia w danym roku kalendarzowym. Na szczęście, nowi przedsiębiorcy mogą być całkowicie lub częściowo zwolnieni z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Wszystko to dzięki istniejącym od kilku lat regulacjom prawnym, które mają na celu poprawę sytuacji materialnej osób stawiających pierwsze kroki w biznesie.

Niskie składki ZUS dla nowych firm 

Właściciele nowych firm mogą korzystać z wielu ważnych przywilejów, dzięki którym w początkowym okresie ich działalności wysokość danin na rzecz ZUS ulega znacznemu zmniejszeniu. Nowym przedsiębiorcom dedykowane są dwa podstawowe rozwiązania: 

• Ulga na start, czyli zwolnienie ze składki ZUS. Można z niej korzystać przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. Dzięki niej właściciel firmy nie musi opłacać żadnych składek na rzecz ZUS, oprócz obowiązkowej składki zdrowotnej. 
• Preferencyjne składki ZUS. Jest to druga opcja dostępna po skorzystaniu z Ulgi na start. Jej istotą jest możliwość uiszczania przez kolejne 24 miesiące składek ZUS na ubezpieczenia społeczne w znacznie obniżonej, preferencyjnej wysokości. 

Charakterystykę obu rozwiązań przedstawiamy w kolejnych częściach artykułu. 

Zwolnienie ze składek ZUS w ramach Ulgi na start - kto może skorzystać? 

Ze zwolnienia ze składek ZUS w ramach Ulgi na start mogą skorzystać wszystkie osoby, które: 

• podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy bądź otwierają ją ponownie po upływie minimum 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia bądź zakończenia, 
• mają status osób fizycznych, zatem prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą bądź są wspólnikami w spółkach cywilnych, 
• nie świadczą usług na rzecz byłego pracodawcy, u którego w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym pracowały na podstawie umowy o pracę, a zakres ich obowiązków nie uległ zmianie, 
• nie są ubezpieczone w KRUS. 

Z czego dokładnie zwalnia Ulga na start? 

Ulga na start zwalnia nowego przedsiębiorcę od płacenia następujących składek ZUS: 

• na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe,
• na Fundusz Pracy,
• na Fundusz Solidarnościowy. 

Warto dodać, że Ulga na start nie zwalnia z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Tym samym nowi przedsiębiorcy korzystający z Ulgi na start muszą zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacać je zgodnie z harmonogramem. Podczas korzystania z Ulgi na start przedsiębiorca może też zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków swojej rodziny. 

Przedsiębiorcy, którzy podejmują decyzję o skorzystaniu ze zwolnienia ze składek ZUS w ramach Ulgi na start powinni zdawać sobie sprawę z tego, że okresie, w którym nie płacą składek, nie odkładają ich na emeryturę. Jednocześnie fakt bycia beneficjentem tej ulgi sprawia, że w razie choroby lub wypadku nie ma się prawa do stosownych świadczeń z tego tytułu (np. zasiłku chorobowego). 

Ile płaci się do ZUS, gdy korzysta się z Ulgi na start? 

Osoby prowadzące działalność gospodarczą i korzystające z Ulgi na start, muszą opłacać w ZUS wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Podstawą wymiaru tej składki jest zadeklarowana kwota, jednak nie mniejsza niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w czwartym kwartale roku ubiegłego. Składka wynosi 9% podstawy wymiaru składki. 

W 2021 roku przy najniższej podstawie składka zdrowotna wynosi 381,81 zł miesięcznie. Składkę na ubezpieczenia zdrowotne należy uiszczać co miesiąc w pełnej wysokości. 

Czy można być zwolnionym również z obowiązku opłacania składki zdrowotnej przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności? Tak. Brak obowiązku uiszczania tej daniny dotyczy m.in. emerytów i rencistów, których dochody nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury, osób niepełnosprawnych, których przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury a także tych przedsiębiorców, którzy pobierają zasiłek macierzyński w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego. 

Preferencyjne, obniżone składki ZUS na 24 miesiące 

Po skorzystaniu z Ulgi na start zwalniającej z obowiązku opłacania wszystkich składek na ubezpieczenia społeczne, przedsiębiorca może skorzystać z drugiego rozwiązania. Chodzi tu oczywiście o obniżone składki ZUS przez kolejne 24 miesiące. 

Podstawa płacenia składek jest wówczas o połowę mniejsza, gdyż wynosi zamiast 60% przeciętnego wynagrodzenia, zaledwie 30% wynagrodzenia minimalnego. W 2021 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 2800 złotych, zatem nowi przedsiębiorcy zapłacą preferencyjne składki ZUS od podstawy wynoszącej 840 zł. Dla porównania, w przypadku stawek normalnych podstawa wynosi 3155,40 zł. 

Jak długo można korzystać z preferencyjnych stawek ZUS?

Tak jak wspomnieliśmy powyżej, z preferencyjnych stawek ZUS można korzystać przez pełne 24 miesiące od momentu założenia działalności gospodarczej lub po zakończeniu korzystania z Ulgi na start, która obowiązuje przez pierwsze 6 miesięcy. 

Podsumowanie 

Nowi przedsiębiorcy mogą skorzystać z dedykowanych rozwiązań, dzięki którym liczba danin na rzecz ZUS zostanie znacząco obniżona nawet przez 2,5 pół roku. Fakt korzystania z tych ulg nie zwalnia jednak z obowiązku opłacania składki zdrowotnej oraz uiszczania pełnych składek za zatrudnianych pracowników. Ponadto, beneficjenci omawianych ulg nie mają prawa do uzyskania stosownych świadczeń w razie choroby lub wypadku, zatem decyzję o skorzystaniu z nich trzeba dokładnie rozważyć.