10 ważnych zmian dla pracowników w 2024 roku

Każdy rok kalendarzowy przynosi zmiany, które należy wprowadzić, aby pozostać w zgodzie z obowiązującym prawem. Takie działanie ma szczególne znaczenie dla pracowników, jest bowiem związane z prawidłowym naliczeniem wynagrodzeń i innych należności wynikających z zatrudnienia. Poniżej przedstawiamy 10 ważnych zmian dla pracowników w 2024 roku.

Minimalne wynagrodzenie za pracę 

Jedną z najważniejszych zmian dla pracowników w 2024 roku jest podwyższenie płacy minimalnej.

Wpływ minimalnego wynagrodzenia za pracę na inne należności pracownicze

Minimalne wynagrodzenie na dany rok kalendarzowy stanowi podstawę ustalania innych należności przysługujących pracownikowi w danym roku kalendarzowym. Oznacza to, że wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę podwyższeniu ulegają:

• kwoty wynagrodzenia wolne od potrąceń;
• dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi za każdą godzinę pracy w porze nocnej;
• wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju;
• wysokość odszkodowania należnego pracownikowi w związku z naruszeniem wobec niego przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu;
• wysokość odszkodowania dla pracownika dotkniętego mobbingiem;
• maksymalna wysokość odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę w ramach grupowego lub indywidualnego zwolnienia dokonanego na podstawie przepisów Ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.  

Minimalna stawka godzinowa 

W roku 2024 podwyższeniu ulega minimalna stawka godzinowa przysługująca osobom wykonującym pracę na innej podstawie niż umowa o pracę.

Od 1 stycznia 2024 roku minimalna stawka godzinowa wynosi 27,70 zł, a od 1 lipca tego roku wyniesie 28,10 zł.

Minimalna podstawa zasiłku chorobowego

Dwukrotny wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę wpłynie również na minimalną podstawę zasiłku chorobowego w 2024 roku.

Minimalna podstawa zasiłku chorobowego w roku 2024 wynosi zatem:

• 3660,42 zł – od 1 stycznia,
• 3710,47 zł – od 1 lipca.

Wymiar czasu pracy

W 2024 roku liczba dni pracy to 251, natomiast łączna liczba godzin pracy wynosi 2008. 

W bieżącym roku najdłużej trzeba będzie pracować w lipcu i październiku (184 godziny), z kolei najkrótszy miesięczny wymiar godzin pracy przypada w listopadzie (152 godziny pracy).

W odniesieniu do okresów rozliczeniowych obejmujących 3 miesiące czas pracy w bieżącym roku kształtuje się następująco:

• okres styczeń–marzec obejmuje 504 godziny pracy (63 dni robocze),
• okres kwiecień–czerwiec obejmuje 488 godzin pracy (61 dni roboczych),
• okres lipiec–wrzesień obejmuje 520 godzin pracy (65 dni roboczych),
• okres październik–grudzień obejmuje 496 godzin pracy (62 dni robocze).

W przypadku okresów rozliczeniowych obejmujących 4 miesiące czas pracy w roku 2024 jest następujący:

• okres styczeń–kwiecień obejmuje 672 godziny pracy (84 dni robocze),
• okres maj–sierpień obejmuje 672 godziny pracy (84 dni robocze),
• okres wrzesień–grudzień obejmuje 664 godziny pracy (83 dni robocze).

Przy etatach niższych niż pełny wymiar czasu pracy powyższe dane liczbowe podlegają proporcjonalnej korekcie.

Wysokość wpłat na IKE oraz IKZE

Zgodnie z ministerialnym obwieszczeniem wysokość wpłat dokonywanych na indywidualne konto emerytalne (IKE) w roku 2024 wynosi 23 472 zł.

Z kolei wysokość kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), wynosi – w roku bieżącym – 9388,80 zł.

Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz prognozowane przeciętne wynagrodzenie

Zgodnie z urzędowymi danymi w 2024 roku:

• kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi 234 720 zł,
• przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 7824 zł.

Współczynnik stosowany przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop

W roku 2024 zmianie uległ także współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień urlopu wypoczynkowego, wynosi on bowiem – w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy – 20,92.

Sposób obliczania współczynnika urlopowego został określony w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wskazaną wartość współczynnika obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Oznacza to, że w 2024 roku w przypadku pracownika zatrudnionego:

• na 1/2 etatu – współczynnik urlopowy wyniesie 10,46;
• na 3/4 etatu – współczynnik urlopowy wyniesie 15,69;
• na 1/3 etatu – współczynnik urlopowy wyniesie 6,97;
• na 1/4 etatu – współczynnik urlopowy wyniesie 5,23.

Obowiązek dalszego zatrudniania pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania sądowego

W roku 2024 pracownicy będą mogli skorzystać z silniejszej ochrony przed rozwiązaniem umowy o pracę w przypadku sporu sądowego z pracodawcą. Stosowne unormowania w tym zakresie zostały zawarte w art. 477(2) § 2 Kodeksu postępowania cywilnego. 

Zmiany w przepisach dotyczących BHP przy obsłudze monitorów ekranowych

Chociaż zmiany w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe weszły w życie z 17 listopada 2023 roku, to pracodawcy mają pół roku na dostosowanie warunków pracy w swoich firmach do wymagań przewidzianych w rozporządzeniu.

Jedną z ważniejszych zmian jest zdefiniowane w nowy sposób pojęcie stanowiska pracy. W konsekwencji przez stanowisko pracy należy rozumieć przestrzeń pracy wraz z:

• wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika;
• krzesłem i stołem;
• opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.

Ponadto pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Szczegółowe wytyczne w odniesieniu do organizowania stanowisk pracy zawarto w załączniku do rozporządzenia zmieniającego. 

10 ważnych zmian dla pracowników w 2024 roku – podsumowanie

W artykule przedstawiono 10 ważnych zmian dla pracowników w 2024 roku. Zmiana wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz skutki z tego wynikające to jedna z najważniejszych modyfikacji. Aktualne dane w zakresie czasu pracy, ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz współczynnika stosowanego przy obliczaniu ekwiwalentu urlopowego są kolejnymi istotnymi zmianami w roku 2024. Warto też wspomnieć o nowych przepisach dotyczących silniejszej ochrony pracownika przed rozwiązaniem umowy o pracę w przypadku sporu sądowego z pracodawcą.