Aktywny Rodzic – czy program ułatwi powrót do pracy?
Rząd chce pomóc rodzicom w łączeniu obowiązków zawodowych z opieką nad małym dzieckiem. W tym celu przygotowano projekt ustawy „Aktywny Rodzic”, który wprowadza nowe świadczenie – „babciowe”. Czy program spowoduje zwiększenie dzietności oraz, czy ułatwi powrót do pracy? Szczegóły na ten temat znajdują się w artykule.
Czym jest program „Aktywny Rodzic”?
Program „Aktywny Rodzic” to inicjatywa rządowa, której celem jest ułatwienie rodzicom godzenia obowiązków zawodowych z opieką nad małym dzieckiem. Osiąga się to poprzez oferowanie szeregu świadczeń finansowych i rozwiązań systemowych.
Głównym elementem programu jest świadczenie „babciowe”, czyli „Aktywni rodzice w pracy”.
„Babciowe” – 3 warianty nowego programu
Program oferuje 3 warianty wsparcia finansowego, dostosowane do różnych potrzeb rodziców:
1. „Aktywni rodzice w pracy” (tzw. babciowe):
Wsparcie finansowe w wysokości 1500 zł miesięcznie na opiekę nad dzieckiem (np. przez babcię, opiekunkę).
W przypadku dziecka z niepełnosprawnością kwota świadczenia wzrasta do 1900 zł miesięcznie.
Możliwość swobodnego przechodzenia z jednego wariantu programu na drugi.
Opłacanie składek ZUS za nianię lub opiekunkę przez państwo (pod warunkiem zawarcia tzw. umowy uaktywniającej).
2. „Aktywnie w żłobku”:
Dofinansowanie żłobka (lub klubu dziecięcego, dziennego opiekuna) w wysokości 1500 zł miesięcznie.
W przypadku dziecka z niepełnosprawnością kwota dofinansowania wzrasta do 1900 zł miesięcznie.
Świadczenie „Aktywnie w żłobku” zastępuje dotychczasowe dofinansowanie w wysokości do 400 zł miesięcznie do opłaty za żłobek dla dzieci do lat 3.
3. „Aktywnie w domu”:
Wsparcie w wysokości 500 zł miesięcznie na każde dziecko (nie tylko na drugie i kolejne).
Świadczenie przyznawane na takich samych zasadach jak „Rodzinny kapitał opiekuńczy”.
Możliwość pobierania świadczenia również na pierwsze i jedyne dziecko.
Czym jest „babciowe”?
Najwięcej emocji wzbudza jednak świadczenie zwane babciowym. „Babciowe” to potoczna nazwa świadczenia „Aktywni rodzice w pracy”, które będzie przysługiwać w wysokości 1500 zł miesięcznie na dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Pieniądze te będzie można przeznaczyć na opiekę nad dzieckiem sprawowaną przez opiekunkę, osobę bliską (np. babcię, dziadka) lub żłobek.
Program „Aktywny Rodzic” wyróżnia się elastycznością. Rodzice mogą swobodnie łączyć różne formy opieki nad dzieckiem i pobierać świadczenie. Oznacza to, że w zależności od potrzeb mogą np. korzystać z pomocy opiekunki w tygodniu, a w weekendy opiekować się dzieckiem sami.
Istotną kwestią jest również możliwość zmiany świadczenia. Jeśli sytuacja zawodowa rodziców ulegnie zmianie, mogą oni przejść z „Aktywni rodzice w pracy” na inne świadczenie w ramach programu, np. „Aktywnie w domu”.
Warto podkreślić, że na to samo dziecko w danym miesiącu można pobierać tylko 1 świadczenie. Nie ma możliwości łączenia różnych form wsparcia w tym samym czasie.
Kiedy „babciowe” wchodzi w życie?
Ustawa „Aktywny Rodzic” ma wejść w życie 1 października 2024 roku. Z „babciowego” będzie można korzystać przez 24 miesiące. Co ważne, rodzice będą mogli łączyć różne formy opieki nad dzieckiem i pobierać świadczenie. Warunkiem otrzymania świadczenia będzie m.in. aktywność zawodowa obojga rodziców.
Czy „babciowe” coś zmieni?
Rząd wprowadza nowy system wsparcia dla rodziców, mający na celu aktywizację zawodową i szybszy powrót matek do pracy. Czy będzie on wystarczającą zachętą do posiadania dzieci? Z badań wynika, że obecnie kobiety nie decydują się na dziecko z powodów takich jak np.:
- Brak stabilności finansowej – ludzie obawiają się niepewnej przyszłości i braku stabilnej pracy, co utrudnia decyzję o powiększeniu rodziny. Dofinansowanie opieki nad dzieckiem może częściowo złagodzić ten problem, ale nie rozwiązuje go całkowicie.
- Ograniczenia mieszkaniowe – wysokie ceny nieruchomości i trudności w dostępie do dofinansowania mieszkaniowego uniemożliwiają wielu osobom zapewnienie odpowiednich warunków dla dzieci. Nowe programy rządowe mogą pomóc, ale ich wpływ jest ograniczony.
- Obawy przed utratą pracy – kobiety często obawiają się, że macierzyństwo negatywnie wpłynie na ich karierę zawodową. Dofinansowanie opieki nad dzieckiem może ułatwić powrót do pracy, ale nie eliminuje problemu dyskryminacji kobiet na rynku pracy.
- Brak dobrej opieki żłobkowej i przedszkolnej – choć problem ten w ostatnich latach złagodniał ze względu na niż demograficzny, nadal wiele osób ma trudności z dostępem do wysokiej jakości opieki nad małymi dziećmi. Wprowadzenie nowego świadczenia może paradoksalnie doprowadzić do wzrostu cen w żłobkach i przedszkolach.
Należy zatem zadać pytanie, czy nowy system wsparcia rzeczywiście rozwiązuje główne problemy, z jakimi borykają się osoby planujące posiadanie dzieci? Możliwe, że zmiany kulturowe i obyczajowe, a także rosnąca niezależność kobiet odgrywają w tej kwestii większą rolę niż czynniki ekonomiczne.
Czy program ułatwi powrót do pracy?
Program „Aktywny Rodzic” z pewnością może ułatwić powrót do pracy rodzicom, szczególnie matkom, po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim. Należy jednak pamiętać, że nie jest on rozwiązaniem wszystkich problemów. Niektóre bariery w powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim, takie jak:
- dyskryminacja kobiet na rynku pracy,
- brak elastycznych form zatrudnienia,
- wysokie koszty opieki nad dziećmi
– nadal stanowią poważne wyzwania dla wielu rodziców.
Mimo tych ograniczeń program „Aktywny Rodzic” może być cennym wsparciem dla rodziców chcących powrócić do pracy po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim. Dofinansowanie opieki nad dzieckiem może złagodzić obciążenie finansowe, a dodatkowe udogodnienia mogą ułatwić łączenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi.
Ostatecznie to, czy program „Aktywny Rodzic” rzeczywiście ułatwi powrót do pracy, zależy od indywidualnej sytuacji każdego rodzica.
Podsumowanie
Program „Aktywny Rodzic” to inicjatywa rządowa mająca na celu ułatwienie powrotu do pracy rodzicom, szczególnie matkom, po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim.
Może on pomóc złagodzić niektóre z problemów pracujących rodziców, ale nie rozwiązuje ich wszystkich. Dofinansowanie opieki nad dzieckiem może zmniejszyć obciążenie finansowe rodziców, a dodatkowe udogodnienia mogą ułatwić łączenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi.
