Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne po zakończonym zatrudnieniu - jak je uzyskać?
W najbliższych dniach kończę pracę - rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Na razie nie planuje nowego zatrudnienia, w związku z tym mam pytanie. Chcę się dowiedzieć, co zrobić żeby móc skorzystać z leczenia po zakończonej umowie. Słyszałam, że jest coś takiego jak dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Co zrobić żeby je otrzymać, ile kosztuje, kiedy i jakie dokumenty trzeba złożyć?
Renata, Przemyśl
Podczas trwania umowy o pracę, pracownik jest obowiązkowo zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego, co pozwala mu na bezpłatne korzystanie ze służby zdrowia. Co istotne, moment zakończenia umowy nie jest równoznaczny z ustaniem prawa do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej. Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to jeden ze sposobów na dostęp do leczenia po zakończeniu zatrudnienia.
Termin wygaśnięcia ubezpieczenia zdrowotnego
To po jakim okresie wygasa ubezpieczenie zdrowotne pracownika u którego doszło do zakończenia stosunku pracy jest określone w przepisach.
Art. 67. 4.Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osób, o których mowa w ust. 2 i 3, ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne jest rozwiązaniem dla osób, które pomimo braku zatrudnienia chcą korzystać ze świadczeń zdrowotnych. Z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego może skorzystać każdy, kto nie posiada tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Warunek, jaki trzeba spełnić, to zamieszkanie na terenie Polski.
Jakich formalności należy dopełnić?
Aby dokonać formalności dotyczących ubezpieczenia, należy udać się do odpowiedniego dla miejsca zamieszkania oddziału NFZ i złożyć wniosek. Po zawarciu na podstawie złożonego wniosku umowy o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, należy złożyć we właściwym ze względu zamieszkania ZUS-ie dokument zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego - ZUS ZZA z kodem 24 10 XX - w ciągu 7 dni od podpisania umowy.
Wysokość składki i dodatkowe opłaty
Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne zmienia się co kwartał, a to dlatego, że jest uzależniona od kwoty przeciętnego wynagrodzenia włącznie z zysku z poprzedniego kwartału i wynosi 9% tej kwoty.
Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa GUS ze stycznia 2022 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale w 2021 r. wyniosło 6 338,46 zł. Kwota ta ma znaczenie przy obliczaniu składki zdrowotnej w 2022 r. Składka zdrowotna wynosi 9% od tej podstawy czyli 570,46 zł.
Oprócz składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne podczas zawierania umowy należy uiścić opłatę dodatkową, której wysokość zależy od przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym i może wynieść od 20% podstawy wymiaru (dla przerwy w przedziale od 3 miesięcy) do nawet 200% dla dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, (jeśli przerwa wynosi ponad 10 lat).
Termin opłacania składki
Składkę opłaca się do 15. dnia następnego miesiąca za miesiąc, w którym się jej podlegało. Warto zaznaczyć, że składka jest niepodzielna. Za każdy miesiąc podlegania pod dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczony musi złożyć w ZUS-ie deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Dokument potwierdzający ubezpieczenie
Dowodem ubezpieczenia jest umowa podpisana z NFZ wraz z dowodem opłacenia składki za poprzedni miesiąc. Jeżeli do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego zgłoszeni są także członkowie rodziny ubezpieczonego, to aby skorzystać z opieki zdrowotnej, muszą posiadać druk ZUS ZCNA (zgłoszenie do ubezpieczeń), egzemplarz umowy i dowód opłacenia składki za poprzedni miesiąc.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne jest już aktywne
Ubezpieczony posiada ubezpieczenie od dnia podpisania umowy do dnia jej rozwiązania lub do minięcia miesięcznego okresu zalegania w opłacaniu składek. Przepisy o dobrowolnym ubezpieczeniu zdrowotnym zawarte zostały w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( Dz. U. z 2016 r. poz. 1793).