Poradnik Pracownika

Pierwsza praca - sprawdź, o czym warto pamiętać!

Pierwsza praca - wielka radość w momencie otrzymania wyników rekrutacji, wielki stres w momencie, gdy zbliża się pierwszy dzień w nowej firmie. Nowe środowisko i zupełnie nieznana sytuacja życiowa to rzeczywiście spore wyzwanie, nawet dla odważnych i pewnych siebie osób. Na szczęście, wcześniejsze poznanie wyzwań czekających na nowego pracownika może pozwolić nieco opanować zdenerwowanie i płynnie wejść w życie firmy. Pierwsza praca to również formalności, o których możesz przeczytać niżej.

Pierwsza praca - na jaka umowę?

Wśród absolwentów i wszystkich tych, których dotyczy pierwsza praca, umowa o pracę wydaje się być największym szczęściem. To prawda, że taki model zatrudnienia gwarantuje opłacanie składek ZUS, opiekę medyczną i dodatkowe przywileje w postaci np. pakietów rekreacyjno-sportowych. Jednakże warto pamiętać, że wśród umów o pracę wyróżnia się pięć różnych form.

Poza umową na czas nieokreślony, pracodawcy najczęściej proponują na początek umowy na okres próbny, zawierane na maksymalnie 3 miesiące. Taki rodzaj umowy może być zawarty z jednym pracownikiem co do zasady tylko raz w danej firmie. Dalej można spotkać się z umową na czas określony - trwającą do określonego odgórnie momentu. Także w tym wypadku obowiązują pewne ograniczenia - pracownik może zostać zatrudniony na takich zasadach dwukrotnie pod rząd, następna umowa powinna być natomiast zawarta już na czas nieokreślony.

Poza tymi trzema najpopularniejszymi rodzajami umów o pracę funkcjonują jeszcze: umowa na czas wykonania określonej pracy i umowa na zastępstwo. Ta pierwsza dotyczy zawsze konkretnego zadania, a wygasa z chwilą jego zrealizowania. Druga natomiast zawierana jest w sytuacji, gdy nowy pracownik będzie wykonywał obowiązki osoby czasowo nieobecnej.

Poza umową na czas nieokreślony, pozostałe formy zatrudnienia nie zapewniają zbyt wysokiego poziomu stabilizacji. Jednakże mają one inne zalety - umowa na czas próbny bądź określony najczęściej poprzedza zawarcie tej na stałe. W tym okresie zarówno pracodawca, jak i pracownik mają czas na zapoznanie się z wzajemnymi oczekiwaniami i dopasowaniem. W razie niekorzystnych wrażeń, umowy inne niż na czas nieokreślony wiążą mniej i łatwiej jest zrezygnować ze współpracy.

Zanim zaczniesz

Zanim nowy pracownik na poważnie zajmie się swoimi obowiązkami, zostanie postawiony przed jeszcze kilkoma formalnościami. Pierwsza praca to obowiązkowe badania i szkolenia. Przede wszystkim pracodawca powinien wysłać takiego podwładnego na badania lekarskie, których celem jest wykluczenie ewentualnej niezdolności do pracy. Następną koniecznością jest zaliczenie szkolenia z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).

Rzetelny pracodawca musi dodatkowo zadbać o założenie akt osobowych nowego pracownika i ewidencji jego czasu pracy, a także zgłoszenie go w ciągu siedmiu dni do ubezpieczenia społecznego.

Pierwsza praca - pierwsze wrażenie

Pierwsza praca to także nowi ludzie - od szefa poczynając, a na współpracownikach kończąc. Warto dobrze przygotować się także do tego mniej formalnego aspektu zatrudnienia.

Należy pamiętać przede wszystkim o dwóch popularnych konstruktach psychologicznych - efekcie anielskim i efekcie diabelskim. W zależności od tego, jakie pierwsze wrażenie zrobi nowa osoba, tak będą postrzegane także jej dalsze działania. Pozytywna wstępna ocena spowoduje, że inne zalety i sukcesy będą postrzegane jako większe, a błędy będą traktowane z przymrużeniem oka. Jednak mechanizm działa też w drugą stronę - zgodnie z efektem diabelskim, jeśli się kogoś nie polubi, to nawet jego pozytywne zachowania mogą być źle interpretowane.

Istotne jest zatem, aby pierwsze wrażenie było jak najlepsze - jeśli się to uda, to dalej pójdzie z górki. A na dobre pierwsze wrażenie w pracy są sprawdzone sposoby.

Przede wszystkim dużo może dać wiedza o firmie. Przed pierwszym dniem warto poszukać informacji na temat przedsiębiorstwa, zarządu, planów itd. Czasem na stronach internetowych można znaleźć regulaminy czy przewodniki, opisujące życie codzienne firmy - zapoznanie się z nimi wcześniej pozwoli zaoszczędzić czas pierwszego dnia pracy, a także uniknąć gaf czy pomyłek.

Oczywiście, wiedza z zewnątrz to nie wszystko. Nowy pracownik ma prawo pytać - nie wolno o tym zapominać. Jeśli się czegoś nie wie, zwrócenie się do starszych stażem kolegów pozwoli szybko wyjaśnić niejasności i pokaże zaangażowanie w pracę. Oczywiście, nie można też przesadzać - czasem pewne rzeczy można znaleźć samemu. W ramach rewanżu warto podczas przerwy zaproponować zrobienie kawy - w zamian za czas poświęcany na wprowadzanie w życie firmy.

Alternatywą dla pytań jest też obserwacja - każda firma jest zamkniętą organizacją, w której życie toczy się własnym rytmem. Godziny i długość przerw, zasady komunikacji i delegowania zadań - tego wszystkiego trzeba się po prostu nauczyć.

Warto też pomyśleć o pierwszym dniu pracy z drugiej strony - nowy pracownik chce poznać firmę, a firma - czyli ludzie - chce poznać jego. Trzeba więc nastawić się na pytania o samego siebie. Dobrze jest przygotować sobie wcześniej ciekawą wypowiedź, pamiętając, że na wstępie nie należy zagłębiać się zbytnio w tematykę osobistą.

Zawsze trzeba też pamiętać, że każda z pracujących w firmie osób też kiedyś była nowa. Nawet jeśli ma się za sobą długi staż pracy, to każda zmiana zatrudnienia jest podobnie stresująca. Dlatego też w pierwszym dniu pracy nie należy grać kogoś, kim się nie jest, ale dobrze się zaprezentować - nawet będąc nieco zestresowanym.