Reforma prawa rodzinnego – alimenty natychmiastowe

W 2021 roku szykują się zmiany Kodeksu prawa rodzinnego i opiekuńczego za sprawą nowych przepisów, które mają zostać wprowadzone do obecnego systemu prawnego. Do tej pory procedura uzyskania alimentów była żmudna i czasochłonna przez długie, niekończące się procesy sądowe. W ramach nowego projektu ustawy z 2021 roku zaproponowano skrócenie czasu oczekiwania  - wprowadzone zostaną alimenty natychmiastowe. 

Czym są alimenty natychmiastowe? 

Alimenty natychmiastowe nadal są świadczeniem pieniężnym służącym do utrzymania dziecka i dostarczenia mu wszelkich potrzebnych środków do życia, nauki, rozwoju umysłowego i fizycznego etc., jednakże zmienia się wyliczanie należnej dla dziecka kwoty oraz postępowanie sądowe. W projekcie ustawy alimenty natychmiastowe będą dochodzone w tzw. nakazowym postępowaniu alimentacyjnym, które ma znacznie skrócić drogę do uzyskania świadczeń.

Pozew o wydanie alimentacyjnego nakazu zapłaty musi zostać rozpatrzony niezwłocznie, a najpóźniej w terminie 14 dni od jego wniesienia. W takim przypadku najpóźniej 14 dnia od wniesienia pozwu sąd jest zobowiązany do wydania alimentacyjnego nakazu zapłaty, który podlega natychmiastowemu wykonaniu. Oczywiście nie zmienia to możliwości dochodzenia świadczeń na dotychczasowej drodze postępowania sądowego.

Wysokość alimentów natychmiastowych 

Wysokość alimentów będzie wyliczana na podstawie algorytmu, gdzie najważniejszymi współczynnikami będzie wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz liczba dzieci. Wysokość alimentów natychmiastowych będzie to procent kwoty przeliczeniowej. Kwota przeliczeniowa będzie stanowić dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę na następny rok podzieloną przez liczbę 2 i współczynnik dzietności za rok poprzedni.

KW = 2 x minimalne wynagrodzenie za pracę 2 + 2 x współczynnik dzietności

KW – kwota przeliczeniowa

Świadczenia alimentacyjne będą wynosić:

1. 38% kwoty przeliczeniowej (KW) – przy jednym dziecku;
2. 34,5% KW – na każde z dwojga dzieci;
3. 31% KW – na każde z trojga dzieci;
4. 27,5% KW – na każde z czworga dzieci;
5. 24% KW – na każde z pięciorga i więcej dzieci.

Przykład 1.

Zakładamy, że kwota przeliczeniowa będzie wynosić 1600 zł. Wynika to ze wzoru, zakładając, że minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 2800 zł, a współczynnik dzietności 1,5.

1600 = 2 x 28002 + 1,5

Na tej podstawie można określić wartość świadczenia alimentacyjnego, np. w przypadku 38% KW wysokość świadczenia alimentacyjnego przy jednym dziecku będzie wynosić 608 zł. 

Postępowanie nakazowe alimentacyjne

O alimenty natychmiastowe będzie można się starać w postępowaniu nakazowym, którego zakończeniem będzie wydanie przez sędziego nakazu zapłaty. W pierwszej kolejności trzeba będzie złożyć pozew do sądu wraz z oświadczeniem powoda lub jego przedstawiciela ustawowego o: 

1. dochodach,
2. kosztach utrzymania,
3. liczbie dzieci,
4. niewywiązywaniu się z obowiązku dostarczania środków utrzymania przez pozwanego,
5. niewszczęciu przez rodziców małoletniego powoda sprawy o rozwód lub separację.

Pozew taki będzie można złożyć do sądu na urzędowym formularzu wraz z załączonym aktem urodzenia powoda. W przypadku wydania alimentacyjnego nakazu zapłaty druga strona ma prawo do wniesienia zarzutów co do części bądź całości nakazu zapłaty. W przypadku prawidłowego wniesienia zarzutów zostanie wyznaczona rozprawa.

Przykład 2.

Pani Alicja chce starać się o alimenty natychmiastowe. W takim wypadku musi złożyć pozew do sądu wraz z odpowiednimi załącznikami. Zostanie on rozpatrzony najpóźniej 14 dnia od jego wniesienia, tj. jeżeli pani Alicja wniosła pozew 15 czerwca 2021 roku, to najpóźniej zostanie on rozpatrzony 29 czerwca 2021 roku.

Wejście w życie nowej ustawy

Omawiane zagadnienie to na razie tylko projekt ustawy i nie jest podana data wejścia w życie nowych przepisów. W przypadku ogłoszenia ustawy przepisy wejdą w życie po 6 miesiącach od jej ogłoszenia.