Czy możliwe jest zwolnienie z obowiązku naliczania składek od umów cywilnoprawnych?

Kogo i na jakich zasadach może dotyczyć zwolnienie z obowiązku naliczania składek od umów cywilnoprawnych i gdzie w tym wszystkim miejsce na specustawę covidową.

Zasadą jest, że w przypadku zawarcia umowy cywilnoprawnej np.  (umowa zlecenia, umowa agencyjna), są one oskładkowane i zleceniodawca opłaca składki społeczne i zdrowotną do ZUS. Obowiązek uiszczania ubezpieczeń powstawał od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania i trwał do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy.  

Na podstawie specustawy – covidowej, ustawodawca przewidział możliwości zwolnienia z obowiązku naliczania składek od umów cywilnoprawnych. 

Zmiana przepisów w zakresie naliczania składek od umów cywiloprawnych w związku z pandemią covid-19 

Na podstawie ustawy z dnia 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz zmianie innych ustaw (Dz.U z 2020 r. poz. 2255) osoby wykonujące umowy zlecenia (umowy agencyjne lub inne umowy o świadczenie usług), mogły wnioskować o zwolnienie zleceniodawcy z obowiązku naliczania składek. Wniosek o zwolnienie mógł dotyczyć składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, należnych za okres od 1 stycznia 2021 r. do 30 kwietnia 2021 r.

Przede wszystkim umowa zlecenia musiała zostać zawarta pomiędzy 1 stycznia 2021 r. a 31 marca 2021 r., wymagano również tego, aby przedmiot zawartej umowy związany był z:

• działalnością twórczą w zakresie sztuk plastycznych, literatury, muzyki, twórczości audialnej, utworów audiowizualnych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego i sztuki ludowej,
• działalnością artystyczną w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki,
• działalnością techniczną wspomagającą produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawianie wydarzeń artystycznych,
• usługami w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu oraz usług w zakresie architektury świadczonych przez osoby nieposiadające uprawnień budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane,
• usługami świadczonymi na rzecz muzeów w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach:
• w zakresie pozaszkolnych form edukacji,
• przez przewodników muzeów.

Ponadto łączny przychód uzyskany z wykonywania umów zlecenia na rzecz wszystkich zleceniodawców, w miesiącu przed tym, w którym składałeś wniosek nie przekraczał 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku, jak również zleceniobiorca nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż wykonywanie umów zlecenia.

Obligatoryjne informacje konieczne do złożenia wniosku

Wniosek o zwolnienie z obowiązku naliczania składek zawiera:

1) dane zleceniobiorcy:

1. imię i nazwisko,
2. numer PESEL, a jeżeli nie nadano tego numeru - serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
3. adres do korespondencji;

2) dane zleceniodawcy:

1. imię i nazwisko, nazwę skróconą,
2. numer NIP, a jeżeli nie nadano tego numeru - numer PESEL i REGON;

3) oświadczenie zleceniobiorcy potwierdzające:

1. datę zawarcia i okres, na który została zawarta umowa zlecenia,
2. wysokość planowanego przychodu z tytułu wykonywania umowy zlecenia w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 kwietnia 2021 r.,
3. uzyskiwanie z wykonywania umowy przychodów z tytułów, o których mowa w art. 15zs³ ust. 1,
4. uzyskanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o zwolnienie z obowiązku naliczania składek, przychodu z wykonywania umów zlecenia z tytułów, o których mowa w art. 15zs³ ust. 1, na rzecz wszystkich zleceniodawców nie wyższego od 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku,
5. niepodleganie ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż wykonywanie umów zlecenia;

4) oświadczenie zleceniobiorcy o świadomości, że nienaliczone składki na ubezpieczenia społeczne nie będą uwzględniane w świadczeniach z ubezpieczeń społecznych.

Zachowane prawo do świadczeń opieki zdrowotnej

Pomimo, że składki nie będą fizycznie odprowadzane, to z założenia miał być zapisywane na koncie ubezpieczonego. W okresie zwolnienia ze składek zleceniobiorca i członkowie jego rodziny, których zgłosił do ubezpieczenia zdrowotnego, mają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej.

Czy po 30 kwietnia 2021 r. zleceniobiorca będzie nadal mógł wystąpić o zwolnienie?

Art. 31zy¹⁴ (Art.  31zy¹⁴ ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, Dz.U.2020.1842 t.j. )dodany przez art. 1 pkt 37 ustawy z dnia 9 grudnia 2020 r. (Dz.U.2020.2255) zmieniającej nin. ustawę covidową z dniem 16 grudnia 2020 r, wskazuje wprost, że zwolnienie z naliczania składek z tytułu wykonywania umowy zlecenia dotyczy okresu od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 30 kwietnia 2021 r. Zatem dokonując analizy przepisów, należy stwierdzić, że możliwości takiej po tej dacie nie będzie, chyba, że ustawodawca dokona zmian w ustawie. Warto zauważyć, że ustawa tzw. covidowa to akt prawny, który jest aktualizowany w zależności do aktualnych potrzeb obywateli i obrotu gospodarczego a przede wszystkim w odniesieniu do liczby zachorowań w Polsce. Na przestrzeni kilkunastu miesięcy, bywało już tak, że ustawodawca nowelizował przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne i zwolnień w tym zakresie dla przedsiębiorców, zatem należy wywieść wniosek, że nie jest wykluczone, aby ustawodawca znowelizował zapisy ustawy i przedłużył uprawnienia dotyczące zwolnienia z obowiązku naliczania składek od umów cywilnoprawnych. 

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, Dz.U.2020.1842 t.j.

Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.

Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.