Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Zasiłek chorobowy a umowa zlecenie - ubezpieczenie zleceniobiorcy

Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie często zastanawiają się, czy w razie niezdolności do pracy przysługuje im zasiłek chorobowy. Oczywiście, zleceniobiorcy mają prawo do zasiłku chorobowego, jednak muszą spełnić warunki, dotyczące podlegania ubezpieczeniom.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy

Osoba zatrudniona w oparciu o umowę zlecenia, dla której jedynym tytułem do ubezpieczenia jest ta właśnie umowa, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a także ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Zleceniobiorca, który podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, ma możliwość zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego, które jest dla niego dobrowolne. Zleceniobiorca może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na swój wniosek, wówczas objęcie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia złożenia wniosku.

Zleceniobiorca, który posiada obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy zlecenie, może na zasadzie dobrowolności zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego. Składka na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest w całości finansowana przez zleceniobiorcę.

Zleceniobiorca, który z tytułu umowy zlecenia nie jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniem społecznym, nie ma możliwości wnioskowania o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Przykład 1.

Pan Arkadiusz pracuje w firmie meblarskiej, w której jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę z minimalnym krajowym wynagrodzeniem. Dodatkowo w innej firmie wykonuje również umowę zlecenie, z tytułu której podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, ubezpieczenia społeczne z tego tytułu są dobrowolne, co wyklucza możliwość objęcia pana Arkadiusza dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy

Zleceniobiorca zgłoszony do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który w przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Do tego okresu wliczane są poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, pod warunkiem, że przerwa pomiędzy nimi nie przekroczyła 30 dni.

Osoba zgłoszona do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego ma także prawo do otrzymania zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku macierzyńskiego, które przysługują bez okresu wyczekiwania.

Zasiłek chorobowy zleceniobiorcy a podstawa wymiaru

Płatnik składek (zleceniodawca) otrzymane od zleceniobiorcy zwolnienie chorobowe niezwłocznie przekazuje do ZUS wraz z uzupełnionym zaświadczeniem Z-3a.

Na podstawie danych z dokumentu Z-3a dotyczących choroby zleceniobiorcy ZUS wypłaca zasiłek chorobowy, którego podstawą wymiaru jest przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu przez okres 12 miesięcy, do jej ustalenia przyjmuje się przychód za pełne kalendarzowe miesiące tego ubezpieczenia. Za przychód uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.

Dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie nie ustalono najniższej podstawy wymiaru zasiłków. W związku z tym zasiłek chorobowy oblicza się od kwoty faktycznej podstawy wymiaru, którą stanowi przeciętny miesięczny przychód uzyskany za miesiące poprzedzające niezdolność do pracy.