Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia
Umowa o pracę może zostać rozwiązana na mocy porozumienia stron, za wypowiedzeniem, bez wypowiedzenia lub z upływem czasu, na który została zawarta (art. 30 § 1 Kodeksu pracy). Wypowiedzenie umowy o pracę to jednostronne oświadczenie woli złożone przez jedną ze stron stosunku pracy - pracownika lub pracodawcę - powodujące rozwiązanie umowy. Wówczas rozwiązuje się ona po upływie tzw. okresu wypowiedzenia. Przepisy prawa pracy dopuszczają skrócenie tego okresu, za co w pewnych sytuacjach przysługuje pracownikowi odszkodowanie. Kiedy jest ono dopuszczalne i jak obliczyć odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia? Dowiesz się z niniejszego artykułu.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależy od rodzaju zawartej umowy oraz okresu zatrudnienia u pracodawcy i wynosi:
-
umowa o pracę na okres próbny:
-
3-dniowy okres wypowiedzenia (dni robocze) - umowa zawarta na okres krótszy niż 2 tygodnie,
-
1-tygodniowy okres wypowiedzenia - umowa zawarta na co najmniej 2 tygodnie,
-
2-tygodniowy okres wypowiedzenia - umowa zawarta na 3 miesiące (art. 34 Kodeksu pracy),
-
umowa o pracę na czas określony lub nieokreślony:
-
2-tygodniowy okres wypowiedzenia - zatrudnienie u pracodawcy krótsze niż 6 miesięcy,
-
1-miesięczny okres wypowiedzenia - zatrudnienie przez co najmniej 6 miesięcy,
-
3-miesięczny okres wypowiedzenia - zatrudnienie przez co najmniej 3 lata (art. 36 § 1 Kodeksu pracy).
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Jednostronne skrócenie okresu wypowiedzenia jest dopuszczalne w następujących sytuacjach:
-
wypowiedzenie z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
-
wypowiedzenie z innych przyczyn niedotyczących pracowników,
przy czym dotyczy to jedynie umów o pracę zawartych na czas nieokreślony z okresem zatrudnienia u pracodawcy przez co najmniej 3 lata. Wówczas możliwe jest skrócenie 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia do maksymalnie 1 miesiąca (art. 361 Kodeksu pracy).
Uwaga! Jednostronne skrócenie okresu wypowiedzenia dopuszczalne jest jedynie w odniesieniu do umów zawartych na czas nieokreślony z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. |
Oświadczenie o skróceniu okresu wypowiedzenia musi być złożone wraz z wypowiedzeniem umowy o pracę, nie może zostać przekazane pracownikowi w późniejszym terminie.
Przykład 1.
Pani Halina jest zatrudniona w firmie X od 2.04.2012 r. Z powodu ogłoszenia likwidacji pracodawcy, została z nią rozwiązana umowa o pracę za wypowiedzeniem 28.07.2017 r. Pracodawca postanowił skrócić 3-miesięczny okres wypowiedzenia do 1 miesiąca, co w tym przypadku było możliwe. Stosunek pracy rozwiązał się 31.08.2017 r.
Skrócenie okresu wypowiedzenia krótszego niż 3 miesiące również jest możliwe, ale jedynie poprzez porozumienie stron zawarte z pracownikiem (art. 36 § 6 Kodeksu pracy). Wówczas można ustalić dowolny termin zakończenia umowy, a pracownikowi nie przysługuje odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia.
Przykład 2.
Pan Grzegorz zatrudniony w firmie Y od 1.09.2016 r., 16.06.2017 r. otrzymał od pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Panu Grzegorzowi przysługiwał 1-miesięczny okres wypowiedzenia, jednak z uwagi na to, że przed upływem okresu wypowiedzenia chciał rozpocząć pracę u kolejnego pracodawcy, na mocy porozumienia stron skrócił okres wypowiedzenia. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu 18.07.2017 r.
Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia
Skrócenie 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony do najwyżej 1 miesiąca skutkuje koniecznością wypłacenia pracownikowi odszkodowania za pozostałą część okresu wypowiedzenia i nie ma tu znaczenia, czy pracownik podjął nową pracę po ustaniu stosunku pracy z tym pracodawcą.
Uwaga! Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wliczany jest do okresu zatrudnienia (art. 361 § 2 Kodeksu pracy), ale nie do wymiaru urlopu wypoczynkowego. |
W takiej sytuacji umowa rozwiązuje się wraz z upływem skróconego okresu wypowiedzenia. Natomiast odszkodowanie należy wypłacić najpóźniej ostatniego dnia pracy.
Uwaga! Informację o skróceniu okresu wypowiedzenia należy umieścić w świadectwie pracy. |
Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia oblicza się na zasadach przyjętych przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, przy czym w obliczeniach nie jest uwzględniany współczynnik urlopowy.
Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia wypłacane jest w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia lub jego wielokrotności. W odszkodowaniu należy uwzględnić:
-
stałe miesięczne składniki wynagrodzenia - w wysokości należnej w miesiącu wypłaty odszkodowania,
-
składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne w zmiennej wysokości, które zostały wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawo do odszkodowania - przeciętna wysokość z tego okresu,
-
składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, które zostały wypłacone pracownikowi w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawa do odszkodowania - przeciętna wysokość z tego okresu.
Uwaga! Od odszkodowania nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, natomiast należy je opodatkować. |
Przykład 3.
Pani Anna otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2800 zł. 30.11.2017 r. otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę wraz z oświadczeniem pracodawcy o skróceniu 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia do 1 miesiąca. W związku z tym umowa ulegnie rozwiązaniu 31.12.2017 r., a za styczeń i luty otrzyma odszkodowanie, najpóźniej 31.12.2017 r., w wysokości 5600 zł (2800 zł x 2 miesiące).
Przykład 4.
Panu Wojciechowi złożono rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem z przyczyn niedotyczących pracownika 31.08.2017 r. Pracodawca przekazał również panu Wojciechowi oświadczenie o skróceniu okresu wypowiedzenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca, w związku z czym za dwa miesiące panu Wojciechowi przysługuje odszkodowanie. Oprócz wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 4000 zł otrzymywał on premie miesięczne wypłacone w wysokości:
-
350 zł - premia wypłacona w sierpniu,
-
400 zł - premia wypłacona w lipcu,
-
520 zł - premia wypłacona w czerwcu.
Średnia wysokość premii wypłaconych w ciągu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pan Wojciech nabył prawo do odszkodowania, wyniosła 423,33 zł (350 zł + 400 zł + 520 zł = 1270 zł, 1270 zł : 3 = 423,33 zł).
Pan Wojciech otrzyma odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia w wysokości 8846,66 zł (4000 zł + 423,33 zł = 4423,33 zł, 4423,33 zł x 2 miesiące = 8846,66 zł).