Jakie kary pracownicze wyróżniają przepisy?

W związku z otrzymaniem pilnego telefonu byłem zmuszony opuścić stanowisko pracy oraz zakład pracy. Niestety nie poinformowałem o tym swojego przełożonego, ponieważ sytuacja była nagła. Okazało się, że pracodawca nałożył na mnie w związku z tym zdarzeniem karę pieniężną. Czy miał do tego prawo? Czy mogę się odwołać? Jakie inne kary pracownicze przysługują za tego rodzaju przewinienie?

Roman, Świdnica

Istnieją dwa rodzaje kar porządkowych: kary majątkowe (kara pieniężna) oraz kary niemajątkowe (kara upomnienia, nagana).

Kiedy można zastosować kary pracownicze?

Pracodawca może ukarać pracownika karą pieniężną tylko w niektórych sytuacjach (art. 108 kp). Można ją wymierzyć za:

• nieprzestrzeganie przepisów prawa i higieny pracy,
• nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych,
• opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia,
• stawienie się w pracy w stanie nietrzeźwości,
• spożywanie alkoholu w czasie pracy.

O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie. W piśmie tym powinien wskazać:

• rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych,
• datę dopuszczenia się tego naruszenia,
• możliwość zgłoszenia przez pracownika sprzeciwu oraz  termin tego sprzeciwu.

Pracodawca przy zastosowaniu kary powinien wziąć pod uwagę rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika oraz jego dotychczasowy stosunek do pracy.

Kara  pracownicza nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia (art. 109 kp). Przed wymierzeniem kary należy pracownika wysłuchać.

Jak wysoka może być kara pieniężna?

Zarówno kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty po dokonaniu potrąceń (art. 108 kp).

Kary pracownicze nałożone niesłusznie

Gdyby nałożenie kary było niezgodne z przepisami prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia oznacza jego akceptację (art.112 kp).